دیسک مهره 5 و 6 گردن | علائم و درمان

مشکل و درد در دیسک مهره ی 5 و 6 گردن در بعضی از موارد افراد را برای انجام کارهای خود دچار مشکل می کند. در این مقاله در رابطه با تشخیص و درمان دیسک گردن صحبت شده است.

دیسک گردنی یک پد جذب کننده و نرم است که بین مهره های ستون فقرات گردنی (گردن) قرار دارد. ستون فقرات گردنی از شش دیسک گردنی تشکیل شده است. با ساییدگی و پارگی طبیعی که همراه با پیری است، دیسک گردن ممکن است شروع به تحلیل رفتن کند، در حالی که برخی از بیماران حتی هیچ علائمی را تجربه نمی کنند.

وقتی دیسک آسیب می بیند، معمولاً به دلیل فرسودگی (تحلیل رفتن) یا به علت فتق دیسک، می تواند منجر به درد گردن در اثر التهاب یا اسپاسم عضلات شود. در موارد شدید، درد و بی حسی می تواند در بازوها ناشی از تحریک عصب یا آسیب ناشی از نیشگون گرفتن عصب رخ دهد.

مشکلات دیسک گردن چگونه بوجود می آید؟

نخاع با انتقال سیگنال ها از مغز به اعصاب محیطی به عنوان نقطه ارتباط سیستم عصبی مرکزی بدن عمل می کند. 

هنگامی که مشکلات دیسک، مانند بیرون زدگی دیسک C5 و C6 در ستون فقرات گردنی رخ دهد، ممکن است بر ریشه های عصبی که در کنار نخاع هستند فشار وارد بیاید و این مساله می تواند منجر به بروز انواع علائم و مشکلاتی برای سلامتی شود. 

ما در این مقاله در برخی موارد برای راحتی، به جای عبارت دیسک C5 و C6 از عبارت دیسک مهره ی 5 و 6 گردن استفاده می کنیم.

اگر اخیرا در دیسک بین مهره های 5 و 6 گردن شما، بیماری دیسک برای شما تشخیص داده شده است، ممکن است سوالاتی از قبیل موارد ذکر شده در زیر برای شما پیش آمده باشد:

در این مقاله، ما به پاسخ همه این سوالات و شرح موارد دیگر خواهیم پرداخت.

مشکلات دیسک مهره ی 5 و 6 گردن

بیرون زدگی دیسک یا فتق دیسک؟

ابتدا تفاوت بیرون زدگی دیسک را با فتق دیسک مورد بررسی قرار می دهیم. اگر چه این کلمات اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند، اما در واقع متفاوت هستند.

در صورتی که یک پارگی یا قطع شدگی لایه محافظ دیسک در مجاورت نخاع وجود داشته باشد، این عارضه فتق دیسک در نظر گرفته می شود و هنگامی که هیچ پارگی یا قطع شدگی در لایه های محافظ دیسک در مجاورت نخاع وجود نداشته باشد، این عارضه را بیرون زدگی دیسک در نظر می گیرند.

جا به جایی دیسک و پارگی دیسک هر دو نام های دیگری هستند که ممکن است به جای فتق دیسک به کار برده شوند.

تشخیص بیماری چگونه است؟

روش تشخیص دیسک بیرون زده برای  فضای C5 و C6 اغلب شامل روش معاینه فیزیکی و همینطور انجام روشهای  تصویربرداری است.

در حالی که معاینه بدنی مهم است و غالبا شامل آزمایش عصبی می شود، ولی تنها راه اطمینان از وجود بیرون زدگی دیسک، انجام یک آزمایش تصویری تشخیصی (MRI) و سیتی اسکن (CT) است.

چگونه بفهمیم دیسک گردن داریم یا نه؟

علائم دیسک گردن

بیماران مبتلا به بیرون زدگی دیسک و فتق دیسک ممکن است علائم مشابهی را تجربه کنند، با این حال، همه ی افراد تمام علائم یا درد را تجربه نخواهند کرد. بیرون زدگی دیسک مهره ی 5 و 6 گردن ممکن است منجر به بروز موارد ذکر شده در زیر شود:

مهره های C5 و C6 در ستون فقرات غالبا به عنوان مهره های استرس شناخته می شوند، چرا که بیشترین وزن را از گردن و سر تحمل می کنند. این بخش یکی از مناطق ستون فقرات است که بیشتر تحت تاثیر وضعیت بد بدن قرار می گیرد.

وقتی حالت سر رو به جلو باشد، فشاری غیر طبیعی بر روی دیسک ها ایجاد می شود. اگر حالت سر بیش از حد و بلند مدت رو به جلو قرار بگیرد می تواند منجر به بیرون زدگی دیسک مهره ی 5 و 6 گردن شود.

درد بیرون زدگی دیسک C5 و C6، در نتیجه ی درد دیسک یا درد ریشه عصب است. درد ریشه عصبی و علائم مرتبط با آن به عنوان رادیکولوپاتی شناخته می شود.

رادیکولوپاتی گردنی، نشان دهنده ی تحت فشار قرار گرفتن ریشه عصبی گردن (ستون فقرات گردنی) است. از آنجا که ریشه های عصبی در این ناحیه از ستون فقرات در درجه اول حس های مربوطه در بازوها و دستان شما را کنترل می کنند، در نتیجه علائم به احتمال زیاد در همین مناطق بروز می کنند. 

هر چند بسیاری مواقع بیماری دیسک گردنی کم علامت و بدون درد است ولی فشار ممتد دیسک بیمار روی نخاع و نه ریشه عصبی باعث ‌سفید شدن نخاع و صدمه ماندگار و غیر قابل برگشت به اندامهای مربوطه خواهد شد و چه بسیار افرادیکه توانایی حرکت خود را به علت دیر درمان کردن از دست میدهند.

در یک موقعیت مناسب و سالم، ستون فقرات گردنی دارای یک منحنی طبیعی در بالا است. وقتی گردن صاف می شود، پزشکان اغلب می توانند تغییرات را در اعصاب اطراف آن مشاهده کنند.  این تغییرات اغلب می تواند منجر به بی حسی و سوزن سوزن شدن اعضای بدن و بیرون زدگی دیسک مهره ی 5 و 6 گردن شود.

درمان دیسک گردن

در حالی که مراقبت های غیر جراحی مانند NSAID ها، ورزش، فیزیوتراپی و عمل کایروپراکتیک ممکن است به طور کامل اثر علائم دیسک گردن تخریب شده را درمان کند، اما اگر درد به مرور، به چنین درمان های غیر جراحی پاسخ ندهد، جراحی گردن قابل ارزیابی است. درمان های غیر جراحی عبارتند از: 

-ماساژ درمانی، یک ماساژ آرام ممکن است با کمک به شل شدن عضلات، افزایش جریان خون و ایجاد آرامش، تا حدودی تسکین یابد. اگر ماساژ باعث بدتر شدن درد می شود، بلافاصله متوقف شوید.

-روش مناسب خوابیدن، به پشت بخوابید و زانوهای خود را خم کنید و یک بالش زیر سر و گردن برای حمایت قرار دهید. به آرامی سر خود را به جلو تکان دهید، انگار که میگویید “بله”. موقعیت را به مدت 10 ثانیه حفظ کنید و سپس آرام باشید. 10 بار تکرار کنید. اگر با هر یک از این کشش ها احساس ناراحتی قابل توجهی کردید، بلافاصله متوقف شوید.

-فیزیوتراپی، تمریناتی را برای کشش عضلات گردن و به حداقل رساندن درد دیسک گردن ارائه می دهد.

-کاهش فعالیت، چرخش بیش از حد یا بلند شدن گردن ممکن است درد را در دوره بلافاصله پس از فتق دیسک افزایش دهد. پس فعالیت خود را به حداقل برسانید.

اگر درد ناشی از دیسک گردن بیش از 6 تا 12 هفته طول بکشد، یا اگر درد و ناتوانی شدید باشد، جراحی ستون فقرات می تواند گزینه مناسبی باشد. جراحی ستون فقرات برای دیسک فتق گردن به طور کلی بسیار قابل اعتماد است و می تواند با حداقل درد و عوارض پس از جراحی (اثرات ناخواسته) انجام شود.

درد کتف از علائم دیسک مهره ی 5 و 6 گردن

درمان بیرون زدگی دیسک مهره ی 5 و 6 با جراحی

اهداف درمان با جراحی برای ناحیه ی C5 و C6 شامل یک یا چند مورد ذکر شده در زیر است:

به احتمال زیاد جراحی برای کسانی که درد مداوم و نقص عصبی و یا عضلانی دارند و یا با وجود این عارضه نمی توانند فعالیت های روزمره ی خود را انجام دهند توصیه می شود. رویه های جراحی مورد استفاده در ناحیه ی این مهره ها در زیر شرح داده شده است:

1- جراحی دیسککتومی قدامی گردن و همجوشی (ACDF)

این جراحی شامل برداشتن دیسک بین مهره ی 5 و 6 برای کاهش فشار به نخاع یا ریشه عصب مهره ی 6 است. همچنین جایگزینی دیسک با کاشت یا پیوند استخوان، امکان همجوشی بیولوژیکی مهره های C5 و C6 مجاور را فراهم می کند.

2- جراحی تعویض دیسک مصنوعی گردن (ADR)

به این جراحی آرتروپلاستی دیسک گردنی نیز می گویند که برای برداشتن دیسک آسیب دیده و جایگزین کردن آن با یک دیسک مصنوعی به منظور حفظ حرکت در قطعه تحت درمان، انجام می شود.

جراحی دیسک گردن

3- جراحی رفع فشار خلفی گردن

این جراحی شامل برداشتن بخشی از دیسک فتق از پشت ستون فقرات گردنی است.

4- جراحی لامینکتومی

جراحی لامینکتومی شامل برداشتن بخشی از قوس مهره ای در ناحیه خلفی است. لامینکتومی کانال نخاعی را تخلیه می کند و فشار وارده بر نخاع را کاهش می دهد. این روش ممکن است شامل مهره های دیسک 5 و 6 گردن و یا هر دو باشد.

5- جراحی فورامینوتومی

این جراحی شامل برداشتن استخوان بزرگ شده یا استخوان اضافه ی موجود در سوراخ بین مهره ای است. فرامینوتومی به کاهش فشار بر روی اعصاب نخاعی که از این سوراخ ها عبور می کنند کمک می کند.

جراحی لامنوفرامینوتومی یک جراحی فروامینوتومی است که همزمان با جراحی لامینکتومی انجام می شود و یک رویه ی معمول است که برای کاهش فشار از روی ریشه ی عصب C6 انجام می شود.

نوع جراحی انتخاب شده برای مهره های C5 و C6 ممکن است به میزان و محل آسیب و همچنین به میزان تراز مهره ها بستگی داشته باشد. 

در برخی موارد، بیش از یک نوع جراحی ممکن است با هم ترکیب و اجرا شوند.

برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به جراحی دیسک گردن می توانید وارد مقاله ی زیر شوید.

جراحی لامینکتومی دیسک 5 و 6 گردن

درمان دیسک مهره ی 5 و 6 بدون جراحی

درمان های غیر جراحی ناحیه 5 و 6 شامل موارد ذکر شده در زیر است:

1- مصرف دارو

برای کمک به تسکین دردهای مهره ای و عصبی C5-C6 می توان هم از مسکن های بدون نسخه و هم از مسکن های تجویزی استفاده کرد.

داروهای رایج شامل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)، داروهای تسکین دهنده درد مانند مواد افیونی و ترامادول و یا کورتیکواستروئیدها است. برخی از پزشکان همچنین ممکن است مکمل های کلسیم و ویتامین D را برای تقویت استخوان تجویز کنند.

2- استفاده کردن از گردنبند

گردنبند یک نوع مهاربند است. گردنبند به بی حرکت ماندن گردن کمک می کند و در شرایط آسیب دیدگی حاد مانند شکستگی گردن می تواند از مهره های گردن تا زمان بهبودی محافظت کند. بی حرکت نگه داشتن گردن می تواند به بهبود مهره ها و بافت های نرم اطراف آن مانند رباط ها و رگ های خونی کمک کند.

3- منوآل تراپی

منوآل تراپی که به آن تن درمانی یا ورزش درمانی هم گفته می شود همراه با ماساژها و حرکت های ورزشی درمانی است که می توانند به بهبود عملکرد گردن، کاهش درد و افزایش دامنه حرکت ناحیه ی C5-C6 کمک کند. 

این روش درمانی همچنین به بهبود تعادل سر و گردن کمک کرده و از افتادگی سر و گردن جلوگیری می کند.

مطلب مرتبط: ورزش کاهش دیسک گردن

ورزش درمانی برای کاهش درد دیسک

4- تزریق

تزریق استروئید به فضای اپیدورال، نوروفورامن یا در مفصل های صورت ممکن است برای درمان درد در دیسک ها توصیه شود. 

مطالعات نشان داده است که تزریق بین ۳ تا ۱۱ ماه می تواند درد بیماران مبتلا به دیسک فتق را درمان کند.

به طور کلی، تزریق استروئید ممکن است خطر هماتوم، خونریزی و آسیب عصبی را هنگام استفاده در ناحیه گردن به همراه داشته باشد.

5- خود مراقبتی

رعایت برخی اقدامات برای مراقبت از خود می تواند از شروع یا بدتر شدن درد عصب گردنی و یا ستون فقرات گردنی جلوگیری کند. 

چند نکته برای جلوگیری از بروز دیسک گردن در زیر ذکر شده است:

  • سر خود را به طور مکرر به عقب و جلو خم نکنید
  • از انجام حرکاتی که باعث تکان خوردن ناگهانی گردن می شود، مانند پریدن، خودداری کنید
  • از انجام وززش هایی مانند وزنه برداری و یا ورزش هایی با شدت بالا پرهیز کنید

دکتر حسام عبدالحسین پور جراح و متخصص ستون فقرات

موضوعات مرتبط
آیا این مطلب مفید بود؟ به اشتراک بگذارید
جدیدترین مقالات
بیماری نورالژی سه قلو از آن دسته بیماری هایی است که با درد شدید در ناحیه ی صورت خود را نشان می دهد. در…
جراحی ستون فقرات و جراحی دیسک کمر از جراحی هایی است که بسیار به تبحر جراح دیسک کمر متکی می باشد. در این مقاله…
سوالی که بسیار مراجعین از ما می پرسند این است که آیا راه رفتن به بهود درد دیسک کمر کمک می کند؟ در این…

از دکتر بپرسید