علت بوجود آمدن تومور مغزی و روشهای درمان

اغلب اوقات علت بوجود آمدن تومور مغزی ناشناخته است، اما عوامل خطر متعددی وجود دارد که ممکن است در افزایش شانس ابتلا به تومور مغزی مؤثر باشند.

تومور مغزی چیست؟

تومور مغزی توده سلولی غیرطبیعی در داخل یا اطراف مغز است و تومور سیستم عصبی مرکزی نیز نامیده می شود. تومورهای مغزی می توانند بدخیم (سرطانی) یا خوش خیم (نه سرطانی) باشند. برخی از آنها به سرعت رشد می کنند؛ در حالی برخی دیگر رشد کندی دارند.

تنها حدود یک سوم تومورهای مغزی سرطانی هستند. با این حال تومورهای مغزی چه سرطانی باشند و چه نباشند، اگر به اندازه ای بزرگ شوند که اعصاب، عروق خونی و بافت های اطراف را تحت فشار قرار دهند، عملکرد مغز را با اختلال روبرو می کنند.

تومورهایی که در مغز رشد می‌کنند، تومورهای اولیه نامیده می‌شوند. تومورهایی که پس از ایجاد در سایر نقاط بدن به مغز گسترش می یابند، تومورهای ثانویه یا تومورهای متاستاتیک نامیده می شوند. 

به وجود آمدن تومور مغزی

علت بوجود آمدن تومور مغزی چیست؟

در ادامه درباره عوامل مؤثر و احتمال افزایش ابتلا به تومور مغزی به طور مفصل توضیح میدهیم:

هر آنچه شانس ابتلا به تومور مغزی را در فرد افزایش دهد، یک فاکتور خطر محسوب می شود. اگرچه عوامل خطر اغلب در بوجود آمدن تومور مغزی مؤثر هستند، اما بیشتر آنها مستقیماً موجب ایجاد تومور مغزی نمی شوند. برخی افراد با وجود چندین فاکتور خطر هرگز دچار تومور مغزی نمی شوند، در حالی که برخی دیگر بدون وجود فاکتور خطر شناخته ای به تومور مغزی ابتلا می یابند.

آگاهی از فاکتورهای خطر و صحبت در مورد آنها با پزشک می تواند در گرفتن تصمیم آگاهانه به شما کمک کند. با این همه، در حال حاضر بجز تغییر سبک زندگی هیچ روش شناخته شده ای برای جلوگیری از ابتلا به تومور مغزی وجود ندارد. در اکثر مواقع علت بوجود آمدن تومور مغزی ناشناخته است، اما عوامل زیر می توانند خطر ابتلا به تومور مغزی را در فرد بیشتر کنند:

تومور مغزی

1. سن

تومورهای مغزی در کودکان و افراد مسن شایع تر هستند، اگرچه هر گروه سنی ممکن است به تومور مغزی ابتلا یابند.

2. جنسیت

به طور کلی احتمال بوجود آمدن تومور مغزی در مردان بیشتر از زنان است. با این حال، برخی از انواع خاص تومورهای مغزی مانند مننژیوم در زنان شایع تر هستند.

3. کار کردن با مواد شیمیایی

قرار گرفتن در معرض حلال ها، آفت کش ها، فرآورده های روغنی، لاستیک یا وینیل کلراید ممکن است در افزایش خطر بروز تومور مغزی مؤثر باشد. با این حال هنوز هیچ گونه مدرک علمی در حمایت از این ارتباط احتمالی وجود ندارد.

4. سابقه خانوادگی

حدود 5٪ از تومورهای مغزی ممکن است با عوامل یا شرایط ژنتیکی ارثی، از جمله سندرم لی–فرامنی، نوروفیبروماتوز، سندرم کارسینومای بازال سلول نووئید، توبروز اسکلروزیس، سندرم تورکوت و بیماری فون هیپل-لینداو مرتبط باشند.

دانشمندان همچنین “خوشه” هایی از تومورهای مغزی را در شماری از خانواده ها یافته اند که ارتباطی با این بیماری های ارثی شناخته شده ندارند. مطالعات برای یافتن علت این خوشه ها در حال انجام است.

5. قرار گرفتن در محیط های آلوده

عفونت با ویروس اپشتاین بار (EBV) خطر لنفوم CNS را افزایش می دهد. EBV عموماً به عنوان ویروس عامل مونونوکلئوز یا “مونو” شناخته می شود. در تحقیقات دیگر، میزان بالایی از ویروس معمولی به نام سیتومگالوویروس (CMV) در بافت تومور مغزی یافت شده است. اهمیت این یافته در دست بررسی است.

نقش چندین نوع ویروس دیگر در بوجود آمدن تومور مغزی در مطالعات حیوانی نشان داده شده است. مشخص شدن این مطلب که آیا قرار گرفتن در معرض عفونت ها، سایر ویروس ها یا آلرژن ها خطر ابتلا به تومور مغزی را در افراد افزایش می دهد یا خیر، داده های بیشتری مورد نیاز است. نکته قابل توجهی که وجود دارد این است که مطالعات نشان داده است خطر ابتلا به گلیوما در بیماران دارای سابقه آلرژی یا بیماری پوستی کمتر است.

6. میدان های الکترومغناطیسی

اکثر مطالعاتی که نقش میدانهای الکترومغناطیسی مانند انرژی خطوط برق یا استفاده از تلفن همراه را ارزیابی می کنند، ارتباطی با افزایش خطر بوجود آمدن تومور مغزی در بزرگسالان نشان نمی دهند. به دلیل داده های متناقض در مورد میزان خطر در کودکان، سازمان بهداشت جهانی (WHO) به محدود کردن استفاده از تلفن همراه، و استفاده از هدست هندزفری برای بزرگسالان و کودکان توصیه دارد.

7. نژاد و قومیت

در ایالات متحده، سفید پوستان بیشتر در معرض ابتلا به گلیوما هستند اما کمتر از سیاه پوستان به مننژیوم مبتلا می شوند. همچنین احتمال ابتلا به تومور مغزی در افراد شمال اروپا بیش از دو برابر ژاپنی ها است.

8. اشعه های یونیزه کننده

رویکردهای درمانی پیشین مغز یا سر با اشعه یونیزان، از جمله اشعه ایکس، به عنوان عامل خطری برای به وجود آمدن تومور مغزی نشان داده شده است.

9. جراحات مغزی و تشنج

ارتباط آسیب‌های شدید مغزی با تومور مغزی مورد مطالعه قرار گرفته‌ است. برخی مطالعات وجود ارتباطی میان جراحات مغزی و مننژیوما را نشان داده اند، اما موفق به یافتن ارتباطی بین ضربه سر و گلیوما نشده اند.

سابقه تشنج نیز با تومورهای مغزی ارتباط دارد، اما از آنجا که تومور مغزی می تواند موجب تشنج شود، اینکه آیا تشنج خطر ابتلا به تومور مغزی را افزایش می دهد، و یا تشنج به دلیل تومور رخ می دهد یا داروهای ضد تشنج باعث افزایش خطر می شوند، مشخص نیست.

ترکیبات نیتروز

10. ترکیبات نیتروز

برخی مطالعات مربوط به رژیم غذایی و مکمل های ویتامین حاکی از این است که ترکیبات نیتروزی رژیم غذایی می تواند خطر ابتلا به سرطان و بوجود آمدن تومور مغزی در دوران کودکی و بزرگسالی را افزایش دهد.

ترکیبات نیتروزی غذایی در بدن از نیتریت یا نیترات های موجود در برخی گوشت های طبخ شده، گوشتهای خام، ماهی دودی، سوسیس، دود سیگار و لوازم آرایشی ناشی می شوند. با این حال، پیش از طرح ارتباط قطعی لازم است تحقیقات بیشتری صورت گیرد.

روشهای درمان تومور مغزی چیست؟

درمان تومور مغزی به محل، اندازه و نوع تومور بستگی دارد. پزشکان عموماً از درمان های ترکیبی برای درمان تومور استفاده می کنند. گزینه های درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:

1. جراحی

در صورت امکان، جراحان تومور را برمی دارند. آنها با دقت عمل می کنند؛ گاهی اوقات به منظور به حداقل رساندن آسیب به مناطق عملکردی مغز، حین بیدار بودن بیمار جراحی را انجام می دهند.

پرتو درمانی

دوزهای بالای اشعه ایکس سلول های تومور مغزی را از بین می برد و یا تومور را کوچک می کند. برخی از افراد قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور مغزی اشعه می گیرند تا جراح بتواند بافت کمتری را خارج کند.

2. شیمی درمانی

داروهای ضد سرطان سلول های سرطانی را در مغز و سراسر بدن از بین می برند. ممکن است بیمار از طریق تزریق داخل وریدی یا در قالب قرص شیمی درمانی دریافت کند. در برخی موارد پزشکان پیش از جراحی از شیمی درمانی برای کوچک کردن تومور استفاده می کنند. پزشک ممکن است شیمی درمانی را پس از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده یا جلوگیری از رشد سلول های باقی مانده تومور توصیه کند.

درمان تومور مغزی با ایمونوتراپی

3. درمان تومور مغزی با ایمونوتراپی

ایمونوتراپی که درمان بیولوژیکی نیز نامیده می شود، نوعی درمان است که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می کند. این درمان عمدتاً شامل تحریک سیستم ایمنی بدن برای کمک به آن در انجام مؤثرتر عملکرد خود است.

4. درمان هدفمند

 داروها بدون آسیب رساندن به سلول های سالم، خصوصیات خاصی را در سلول های سرطانی هدف قرار می دهند. در صورت وجود مشکلاتی در زمینه تحمل عوارض جانبی شیمی درمانی مانند خستگی و حالت تهوع، پزشک ممکن است درمان هدفمند را توصیه کند.

فرسایش حرارتی با لیزر

5. فرسایش حرارتی با لیزر

در این درمان از لیزر برای گرم کردن و از بین بردن سلول های تومور استفاده می شود.

6. ویزیت توسط پزشک

پزشک با معاینه منظم تومور را از نظر علائم رشد تحت نظر دارد، اما هیچ اقدام دیگری انجام نمی دهد.

دکتر حسام عبدالحسین پور جراح تومور مغزی در تهران

موضوعات مرتبط
آیا این مطلب مفید بود؟ به اشتراک بگذارید
جدیدترین مقالات
بیماری نورالژی سه قلو از آن دسته بیماری هایی است که با درد شدید در ناحیه ی صورت خود را نشان می دهد. در…
جراحی ستون فقرات و جراحی دیسک کمر از جراحی هایی است که بسیار به تبحر جراح دیسک کمر متکی می باشد. در این مقاله…
سوالی که بسیار مراجعین از ما می پرسند این است که آیا راه رفتن به بهود درد دیسک کمر کمک می کند؟ در این…

از دکتر بپرسید