یکی از سوالات رایج بیماران بلافاصله بعد از عمل دیسک کمر، این است که زمان پیاده روی بعد از عمل دیسک کمر و شروع آن به چه شکل است. در این مقاله در ارتباط با این موضوع صحبت شده است.
فهرست موضوعات
زمان بهبودی برای راه رفتن پس از جراحی دیسک کمر
زمان بازگشت به توانایی راه رفتن پس از جراحی ستون فقرات، بسته به عوامل مختلفی بسیار متغیر است. این عوامل شامل نوع دقیق جراحی، میزان گستردگی عمل، وضعیت کلی سلامت فرد و آمادگی بدنی پیش از جراحی می‌شوند.
به‌طور کلی، بیماران ممکن است ظرف چند روز تا چند هفته پس از جراحی بتوانند با کمک دیگران مسافت‌های کوتاهی را راه بروند. اما بازگشت کامل به توانایی راه رفتن مستقل و طولانی‌مدت ممکن است چندین هفته تا چند ماه طول بکشد. فرآیند بهبودی معمولاً با پیشرفت تدریجی در تحرک و قدرت عضلانی همراه است.
برای نمونه، افرادی که تحت جراحی‌های کم‌تهاجمی ستون فقرات قرار گرفته‌اند، ممکن است جدول زمانی بهبودی سریع‌تری نسبت به بیمارانی که جراحی‌های تهاجمی‌تری داشته‌اند تجربه کنند. همچنین، نوع مشکل ستون فقرات – از جمله میزان فشردگی اعصاب یا بی‌ثباتی ساختاری – می‌تواند زمان شروع راه رفتن را تحت تأثیر قرار دهد.
وضعیت سلامت عمومی و آمادگی عضلانی بیمار پیش از عمل، نقش بسیار مهمی در سرعت روند بهبودی ایفا می‌کند.
نکات برای دوره‌ی بلافاصله پس از جراحی
در دوره‌ی بلافاصله پس از جراحی – که معمولاً چند روز تا چند هفته نخست پس از عمل را شامل می‌شود – بیمار ممکن است برای راه رفتن نیاز به کمک قابل توجهی داشته باشد. این کمک اغلب از طریق وسایل کمک‌حرکتی مانند واکر، عصا یا چوب زیر بغل فراهم می‌شود.
این ابزارها به حمایت از وزن بدن بیمار، افزایش تعادل، و کاهش خطر سقوط کمک می‌کنند، که در مراحل اولیه‌ی بهبودی بسیار حیاتی است.
علاوه بر این، فیزیوتراپی معمولاً از چند روز اول پس از جراحی آغاز می‌شود. اهداف اصلی فیزیوتراپی در مراحل اولیه عبارت‌اند از:
- جلوگیری از تحلیل عضلات
- بهبود گردش خون
- کمک به بیمار برای سازگاری با وضعیت بدنی پس از عمل
این مرحله ممکن است شامل تمرینات سبک برای تقویت عضلات مرکزی بدن و افزایش پایداری ستون فقرات باشد. همچنین، مدیریت مؤثر درد نیز جزئی اساسی از این مرحله محسوب می‌شود. استفاده از داروهای تجویزی برای کنترل درد، حرکت ایمن‌تر بیمار و پیشگیری از عوارض ناشی از بی‌تحرکی را تسهیل می‌کند.
اضافه کردن پیاده روی با پیشرفت روند بهبودی
با پیشرفت روند بهبودی، به بیماران توصیه می‌شود که سطح فعالیت بدنی خود را به‌صورت تدریجی افزایش دهند. این افزایش تدریجی شامل راه رفتن در فواصل طولانی‌تر و انجام فعالیت‌های فیزیکی چالش‌برانگیزتر متناسب با میزان افزایش قدرت بدنی و اعتماد به نفس بیمار است.
بیماران معمولاً با پیاده‌روی‌های کوتاه در منزل شروع می‌کنند و به‌مرور زمان و با افزایش توانایی جسمی خود، این فواصل را تدریجاً گسترش می‌دهند.
سرعت این روند در افراد مختلف می‌تواند تفاوت زیادی داشته باشد. برخی بیماران ممکن است با سرعت بیشتری توانایی راه رفتن خود را بازیابند، در حالی‌که برخی دیگر نیاز دارند با احتیاط و تدریج بیشتری پیش بروند.
در این مرحله، مراجعه منظم به تیم درمانی و پیگیری‌های پزشکی بسیار ضروری است. این مراجعات به پزشک یا فیزیوتراپیست امکان می‌دهد که:
- پیشرفت بیمار را ارزیابی کند
- در صورت نیاز، برنامه‌ی توان‌بخشی را تنظیم و به‌روزرسانی کند
- به سؤالات، نگرانی‌ها یا عوارض احتمالی پاسخ دهد
رعایت تعادل میان فعالیت و استراحت
بیماران باید به واکنش‌های بدن خود توجه داشته باشند و از فشار بیش از حد خودداری کنند. افراط در فعالیت می‌تواند موجب افزایش درد یا بروز عوارضی شود که روند بهبودی را به تأخیر می‌اندازد.
برای رسیدن به بهترین نتایج در فرآیند بهبودی، ضروری است که بیماران:
- بین فعالیت و استراحت تعادل برقرار کنند
- دقیقاً از توصیه‌های تیم درمانی پیروی نمایند
این اصول نقش مهمی در تسریع روند بهبودی و دستیابی به نتایج مطلوب درمانی ایفا می‌کنند.
فیزیوتراپی و توان‌بخشی
فیزیوتراپی یکی از ارکان اصلی بهبودی پس از جراحی ستون فقرات است. فیزیوتراپیست یک برنامه تمرینی شخصی‌سازی‌شده طراحی می‌کند که متناسب با نیازها و اهداف خاص هر بیمار است. این برنامه اغلب شامل تمریناتی برای بهبود انعطاف‌پذیری، افزایش قدرت عضلانی، و ارتقاء تحرک کلی بدن می‌باشد.
علاوه بر جلسات رسمی فیزیوتراپی، معمولاً تمریناتی برای انجام در منزل به بیماران داده می‌شود. انجام منظم این تمرینات برای تقویت پیشرفت حاصل‌شده در جلسات درمانی و ارتقاء روند کلی بهبودی بسیار حیاتی است.
فیزیوتراپیست همچنین راهنمایی‌هایی درباره مکانیک صحیح بدن، وضعیت بدنی، و تکنیک‌هایی برای اجتناب از فشار بر ستون فقرات در حال ترمیم ارائه می‌دهد.
توان‌بخشی یک فرآیند پویا است و برنامه تمرینی ممکن است بر اساس پیشرفت بیمار و نیازهای متغیر او تنظیم شود. ارزیابی‌های منظم توسط فیزیوتراپیست تضمین می‌کند که برنامه مؤثر باقی بماند و با مسیر بهبودی بیمار هماهنگ باشد.
عوامل مؤثر بر بهبودی زودتر چیست؟
عوامل مختلفی می‌توانند بر مدت زمان بازگشت بیمار به راه رفتن طبیعی پس از جراحی ستون فقرات تأثیرگذار باشند. این عوامل شامل نوع و گستردگی جراحی، سن بیمار، وضعیت کلی سلامت، و هرگونه عوارض احتمالی در طول دوره بهبودی هستند.
برای مثال، بزرگسالان مسن‌تر یا افرادی که دارای مشکلات زمینه‌ای سلامتی هستند، ممکن است به دلیل کندتر بودن روند ترمیم یا وجود نگرانی‌های اضافی، دوره بهبودی طولانی‌تری را تجربه کنند.
عوارضی مانند عفونت، تأخیر در بهبود زخم یا درد پس از عمل نیز می‌توانند بر جدول زمانی بهبودی اثرگذار باشند. پیروی دقیق از دستورات مراقبتی پس از عمل و داشتن صبر و حوصله برای بیماران بسیار ضروری است. ارتباط منظم با تیم درمانی به شناسایی و مدیریت به‌موقع هرگونه مشکل کمک می‌کند و روند بهبودی را روان‌تر می‌سازد.
مشارکت فعال در روند بهبودی، شامل پیروی از توصیه‌های پزشکی و حفظ نگرش مثبت، نقش بسزایی در دستیابی به نتایج موفقیت‌آمیز دارد. بیمارانی که در روند درمان خود مشارکت می‌کنند و با انگیزه پیش می‌روند، اغلب بهبودی مطلوب‌تری را تجربه خواهند کرد.
آیا استفاده از واکر پس از جراحی کمر نیاز است؟
واکر یکی از اجزای حیاتی در فیزیوتراپی پس از جراحی کمر است. این وسیله ثبات لازم را فراهم می‌کند و هم‌زمان باعث کاهش فشار بر کمر در مرحله‌ی ابتدایی ترمیم می‌شود.
عضلات وضعیتی بدن، که نقش حمایت از شما در حالت ایستاده و نشسته را دارند، ممکن است به دلیل عدم استفاده یا وجود اسکار (جای زخم) جراحی ضعیف شده باشند.
استفاده از واکر برای تحمل بخشی از وزن بدن می‌تواند به ترمیم بهتر محل جراحی کمک کند، در حالی‌که همچنان تحرک و ایمنی بیمار حفظ می‌شود.
تشخیص زمان مناسب برای کنار گذاشتن واکر اهمیت زیادی دارد. در ادامه، سه نشانه مطرح شده است که نشان می‌دهند ممکن است آماده باشید تا وابستگی خود به واکر را کاهش دهید:
1- افزایش اعتماد به نفس و تعادل: اگر می‌توانید مسافت‌های طولانی‌تری را بدون ناراحتی یا عدم تعادل راه بروید، این یک نشانه مثبت است. بهبود تعادل و هماهنگی حرکات از نشانه‌های بازگشت تدریجی قدرت و پایداری بدن است.
2- کاهش درد: کاهش محسوس در سطح درد هنگام راه رفتن نیز نشانه خوبی است. اگر می‌توانید بدون نیاز مکرر به استراحت بایستید و حرکت کنید، یعنی کمر و عضلات پشتیبان شما به‌خوبی در حال ترمیم هستند.
3- افزایش قدرت و استقامت: تقویت عضلات مرکزی و اندام تحتانی بدن حاکی از آن است که شما تقریباً آماده حرکت مستقل هستید. با افزایش استقامت، می‌توانید فعالیت‌های روزمره را با حداقل حمایت انجام دهید.
به این نشانه‌ها توجه کنید تا بتوانید با اطمینان و ایمنی، استفاده از واکر را کاهش دهید.
زمان پیاده روی بعد از عمل دیسک با استفاده از واکر (۰ تا ۲ هفته)
بلافاصله پس از جراحی، بدن شما به حمایت حداکثری نیاز دارد، چرا که با درد و ضعف عضلانی مواجه است. استفاده از واکر در این دوره‌ی حساس به تثبیت حرکات شما کمک می‌کند. ممکن است در این مرحله به واکر نیاز داشته باشید:
1- برای حفظ تعادل، پایداری و جلوگیری از افتادن در مراحل ابتدایی بهبودی.
2- برای کاهش درد و ناراحتی از طریق توزیع یکنواخت‌تر وزن، که منجر به کاهش فشار بر ناحیه‌ی در حال ترمیم جراحی و کاهش درد هنگام ایستادن و راه رفتن می‌شود.
3- جراحی می‌تواند باعث ضعف موقتی عضلات، به‌ویژه در پاها و عضلات مرکزی بدن شود. واکر حمایت لازم را برای جبران این ضعف فراهم کرده و حرکت ایمن‌تری را ممکن می‌سازد.
4- پس از جراحی ممکن است محدودیت‌هایی در خم شدن، چرخش و بلند کردن اشیاء برای شما اعمال شود. واکر به رعایت این محدودیت‌ها کمک کرده و نیاز به انجام حرکاتی که ممکن است فرآیند بهبودی را به خطر بیندازد کاهش می‌دهد.
5- برای تقویت اعتماد به نفس و احساس امنیت، زیرا جنبه‌ی روانی بهبودی بسیار مهم است. واکر حس امنیت و اطمینان را فراهم می‌کند و شما را تشویق می‌کند تا زودتر حرکت و راه رفتن را آغاز کنید، که برای موفقیت در فرآیند توان‌بخشی حیاتی است.
راهنمای سریع استفاده ایمن از واکر:
- صاف بایستید، پشت خود را راست نگه دارید، و وزن خود را به‌طور یکنواخت بین واکر و پاهایتان توزیع کنید.
- واکر را به جلو حرکت دهید، ابتدا با پای ضعیف‌تر گام بردارید، سپس پای قوی‌تر را جلو بیاورید.
زمان پیاده روی بعد از عمل دیسک با استفاده از واکر (2 تا 6 هفته)
با ورود به مرحله‌ی بهبودی اولیه، قدرت و تحرک شما به‌تدریج بهبود می‌یابد. در این مدت، واکر همچنان نقش حمایتی دارد، اما اتکای شما به آن ممکن است کاهش یابد.
پیاده‌روی‌های کوتاه بدون واکر را به‌تدریج وارد برنامه‌ی روزانه خود کنید. می‌توانید در محیط خانه یا فضاهای بیرونی امن حرکت کنید. حفظ وضعیت بدنی مناسب و پرهیز از خم شدن یا چرخش‌های ناگهانی و غیرضروری کمر برای جلوگیری از فشار مضاعف بر ستون فقرات بسیار مهم است.
شما می‌توانید با استفاده هدفمند از واکر – مانند مواقعی که مسیر ناهموار یا لغزنده است – روند بهبودی خود را پشتیبانی کرده و در مسیر بازیابی استقلال حرکتی گام بردارید.
منابع کمکی:
https://spinetogether.com/all-posts/walking-after-spinal-surgery
دکتر حسام عبدالحسین پور متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات
