یکی از سوالات رایج بیماران بعد از عمل جراحی، روش های درمان درد بعد از عمل جراحی دیسک کمر و گردن می باشد. در این مقاله در ارتباط با این موضوع صحبت شده است.
مدیریت درد و درمان درد بعد از عمل
پس از جراحی و ترخیص از بیمارستان، نسخه‌ای برای داروهای خوراکی ضد درد به شما داده خواهد شد. هدف از مدیریت درد در خانه، کاهش درد به‌گونه‌ای است که بتوانید در جلسات فیزیوتراپی و فعالیت‌های روزانه شرکت کنید تا روند بهبودی سریع‌تری داشته باشید.
زمانی که در بیمارستان هستید، درمان درد بعد از عمل با استفاده از داروهای ضد درد در اختیار شما قرار می‌گیرد و پس از ترخیص، نسخه‌ای برای داروخانه شما تجویز خواهد شد. همچنین، به تجویز داروهای شما ادامه داده خواهد شد و با شروع روند بهبودی، آن‌ها به داروهای ضعیف‌تر تغییر خواهند کرد.
نکات مفید برای کاهش درد:
- از درد جلوتر باشید؛ داروهای ضد درد را قبل از آن‌که درد شدید شود مصرف کنید، زیرا در غیر این صورت اثر کمتری خواهند داشت.
- بهتر است داروهای ضد درد را حداقل ۳۰ دقیقه قبل از جلسات فیزیوتراپی مصرف کنید.
- از کمپرس یخ استفاده کنید؛ اما مستقیماً روی پوست قرار ندهید و مدت استفاده از آن بیش از ۲۰ دقیقه در هر ساعت نباشد — کیسه‌ای از نخودفرنگی منجمد که در یک حوله آشپزخانه پیچیده شده باشد، انتخاب مناسبی است.
- در طول روز، هر ۴۵ دقیقه یک‌بار موقعیت خود را تغییر دهید.
- از نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت در یک مکان خودداری کنید.
- از استفاده از پد گرم‌کننده روی محل بریدگی پرهیز کنید.
داروهای مدیریت و درمان درد بعد از عمل
پزشکان هنگام ترخیص شما از بیمارستان، نسخه‌هایی برایتان تجویز خواهند کرد. این داروها ممکن است شامل مسکن‌ها، شل‌کننده‌های عضلانی و/یا داروهای ضدتشنج باشند. در ادامه توضیحات بیشتری در ارتباط با این موارد داده خواهد شد.
1- شل‌کننده‌های عضلانی برای درمان درد بعد از عمل
انقباضات عضلانی پس از جراحی می‌توانند شدید و دردناک باشند. این درد ناشی از کشیدگی و جدا‌سازی عضلات در حین عمل جراحی است. ترکیبی از شل‌کننده‌های عضلانی، استراحت و حرکات کششی به کنترل گرفتگی‌های عضلانی به عنوان روشی برای درمان درد بعد از عمل کمک می‌کند.
شل‌کننده‌های عضلانی معمولاً باید هر شش تا هشت ساعت مصرف شوند. تا زمانی که پزشک به شما نگفته، مصرف این داروها را قطع نکنید؛ قطع ناگهانی آن‌ها ممکن است باعث افزایش درد شود.
عوارض جانبی شل‌کننده‌های عضلانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- قرمزی و گرگرفتگی
- سرگیجه
- خواب‌آلودگی
- احساس طعم فلزی در دهان
- حالت تهوع و استفراغ
اگر در بیمارستان برای گرفتگی عضلات، والیوم (Valium) برای شما تجویز شده بود، این دارو به‌عنوان مکمل استفاده شده، نه جایگزین شل‌کننده‌های عضلانی زمان‌بندی‌شده.
پس از ترخیص از بیمارستان، از ادامه مصرف والیوم خودداری کنید، زیرا امکان پایش دقیق شما وجود ندارد و این دارو می‌تواند با دیگر داروها تداخلات خطرناکی داشته باشد.
2- داروهای پایدارکننده‌ی اعصاب (ضدتشنج)
بیمارانی که پس از جراحی دچار درد عصبی در ناحیه‌ی پا می‌شوند، ممکن است برای درمان درد بعد از عمل ، داروی ضدتشنج مانند Lyrica (پرگابالین) برایشان تجویز شود
این گروه دارویی، تعداد سیگنال‌های درد ارسالی از سوی اعصاب آسیب‌دیده را کاهش می‌دهند. آن‌ها دردهای عصبی (نورروپاتیک) را که ممکن است در بازوها، دست‌ها، انگشتان، پاها، کف پا یا انگشتان پا احساس شود، تسکین می‌دهند. علائم به‌مرور زمان و به‌تدریج باید بهبود یابند.
عوارض جانبی داروهای ضدتشنج ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خواب‌آلودگی
- خستگی یا ضعف
- سرگیجه
- سردرد
- لرزش غیرقابل‌کنترل در بخشی از بدن
- ورم اندام‌ها
3- داروهای بدون نسخه
داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن (تیلنول) اغلب در ابتدا برای کنترل درد کمر استفاده می‌شوند. این داروها به‌راحتی در دسترس هستند و می‌توانند به کاهش دردهای خفیف تا متوسط کمک کنند.
4- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی دسته‌ی رایج دیگری هستند که هم برای تسکین درد و هم برای کاهش التهاب به کار می‌روند. نمونه‌هایی از این داروها شامل ایبوپروفن و ناپروکسن است که با نام‌های تجاری مختلفی مانند Aleve، Motrin و Advil در دسترس هستند.
5- استروئیدها برای درمان درد بعد از عمل
استروئیدها گاهی اوقات در شرایطی که التهاب شدید باعث درد کمر شده باشد، استفاده می‌شوند. با این حال، به دلیل تأثیرات سیستمیک، به‌صورت محدود تجویز می‌شوند و معمولاً برای استفاده‌ی بلندمدت توصیه نمی‌شوند.
6- داروهای ضدافسردگی برای درمان درد بعد از جراحی
برخی از داروهای ضدافسردگی مانند داروهای سه‌حلقه‌ای و داروهایی مانند Cymbalta نیز می‌توانند در مدیریت درد مزمن مؤثر باشند. این داروها معمولاً زمانی استفاده می‌شوند که درد به‌صورت مداوم ادامه دارد و با سایر داروها به‌خوبی کنترل نشده است.
با آشنایی با دسته‌های مختلف داروهای موجود، شما و پزشکتان می‌توانید به‌صورت مشترک بهترین برنامه درمانی را متناسب با نیازهای خاص شما انتخاب کنید.
با متخصصان پزشکی خود مشورت کنید
مهم است که سابقه پزشکی شخصی و تمام داروهایی را که مصرف می‌کنید، با جراح، پزشک عمومی یا داروساز خود در میان بگذارید. این کار باعث می‌شود در دوران بهبودی، ایمن‌ترین و مؤثرترین گزینه‌های کنترل درد را در اختیار داشته باشید.
دستورالعمل کاهش تدریجی مصرف دارو
نسخه‌ی دارویی شما معمولاً شامل دستورالعمل‌هایی برای کاهش تدریجی مصرف دارو در طول چند هفته است. اگر این دستورالعمل‌ها در اختیار شما قرار نگرفته‌اند، از جراح یا داروساز خود راهنمایی بخواهید.
معمولاً پس از حدود ۲ هفته تا ۱ ماه دیگر نیازی به مصرف داروهای مسکن سنگین (اپیوئید) وجود ندارد.
گزینه‌های جایگزین برای تسکین درد
در هنگام ترک داروهای مسکن، می‌توانید از گزینه‌های جایگزین زیر استفاده کنید و مزایا و معایب هر یک را در نظر داشته باشید:
استامینوفن (مانند تیلنول):
1- استامینوفن دارویی نسبتاً ایمن و مؤثر برای تسکین درد در نظر گرفته می‌شود و می‌توان آن را در زمان کاهش مصرف مسکن های سنگین استفاده کرد.
2- مقدار مصرف روزانه را با دقت کنترل کنید تا از آسیب به کبد جلوگیری شود. دوز روزانه نباید از ۴۰۰۰ میلی‌گرم (۸ عدد قرص تیلنول اکسترا) بیشتر شود.
3- افرادی که الکل مصرف می‌کنند باید با دقت بیشتری از خطرات احتمالی آگاه باشند و قبل از مصرف این داروها مشورت کنند.
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs):
1- حداقل به مدت ۳ ماه پس از عمل فیوژن (جوش خوردن مهره‌ها) در ناحیه کمر، از مصرف فرآورده‌های حاوی آسپیرین و NSAIDها مانند ایبوپروفن (Advil)، ناپروکسن (Aleve) یا مهارکننده‌های COX-2 (مانند Celebrex) خودداری کنید. این داروها ممکن است در رشد و شکل‌گیری استخوان فیوژن اختلال ایجاد کنند.
2- در برخی شرایط، این داروها ممکن است برای درمان سایر بیماری‌ها لازم باشند.
در مورد مدیریت درد پس از جراحی با پزشکان خود مشورت کنید.
مهم است که سوابق پزشکی شخصی و تمام داروهایی را که مصرف می‌کنید با جراح، پزشک عمومی و/یا داروساز خود در میان بگذارید. این کار باعث می‌شود که در طول دوران بهبودی، ایمن‌ترین و مؤثرترین گزینه‌های تسکین درد را انتخاب کنید.
اکثر بیماران طی شش هفته پس از جراحی، مصرف مسکن های سنگین (نارکوتیک) را به‌طور کامل قطع می‌کنند.
نکته حیاتی: هدف از این مقاله صرفا آشنایی با موضوع درمان درد بعد از عمل جراحی ستون فقرات می باشد و به هیچ عنوان نمیتواند جایگزین تجویز و تشخیص پزشک شود.
مقالات کمکی:
https://scoliosisinstitute.com/
دکتر حسام عبدالحسین پور متخصص جراحی مغز و اعصاب و ستون فقرات
