خطرات جراحی تومور هیپوفیز

شاید در مواقعی مجبور به انجام جراحی تومور هیپوفیز شوید. هر جراحی در کنار مزیت ها، عوارض خاص خودش را دارد. در این مقاله سعی کردیم به بررسی خطرات جراحی تومور هیپوفیز بپردازیم

عوارض جانبی احتمالی جراحی تومور هیپوفیز چیست؟

جراحی تومور های هیپوفیزی مخصوصا مواردی که از طریق استخوان پروانه ای (اسفنوئید) برداشته می شوند، نتیجه ای عالی داشته و سبب کاهش فشار بر مسیر عصب های بینایی، سیسنوس کاورنوس و هیپوتالاموس می شود. 

آسیب قابل توجه عملکرد بویایی در نتیجه جراحی اندوسکوپیک هیپوفیز از طریق استخوان پروانه ای، به تازگی در یافته های بالینی بیشتر شده است. 

یک مطالعه دریافت که آسیب بافت های بینایی در این جراحی ها در اثر برداشتن ناحیه پر عروقی (septal flap) است که به بافت غنی از اعصاب گیرنده بویایی، خون رسانی می کند. 

پزشک قبل از جراحی باید بیمار را از خطرات جراحی تومور هیپوفیز آگاه کند. در این مطالعه، هیچ پیشنهادی در زمینه تکنیک های جایگزین و دارای امکان حفظ این گیرنده های بویایی بررسی نشد. 

جراحی ترانس فرونتال نیز با عوارض بیشتری همراه است. با اینکه در جراحی هایی که توسط جراحان ماهر انجام می شود عوارض جراحی اندک اند و احتمال خطرات جراحی تومور هیپوفیز کمتر است؛ اما این عوارض می توانند شامل نمونه های زیر باشند:

تومور هیپوفیز در مغز

هیچ فرایند جراحی بدون خطر نیست. عوارض معمول هر گونه جراحی شامل خونریزی، عفونت، تشکیل لخته خون و واکنش به ماده بیهوشی است. عوارض اختصاصی مرتبط با جراحی غده هیپوفیز که در بالا نام برده شد به طور مفصل تری در ادامه به آن پرداخته می شوند.

فقدان یا تاثیر بر روی دید

در حین جراحی، امکان دارد کیاسمای بینایی آسیب بیند. در صورتی که مشکلات بینایی قبل از جراحی وجود داشته باشند، امکان دارد کاهش فشار وارد شده بر عصب ها سبب احیای عملکرد طبیعی بینایی نشود. احتمال دارد تومور آسیبی دائمی به عصب وارد کرده باشد.

آسیب به غده هیپوفیز

این آسیب می تواند در 5 تا 10 درصد مواقع برای آدنوما های بزرگ (ماکرو آدنوما) بروز دهد. امکان دارد پس از انجام عمل جراحی درمان جایگزینی هورمون هایی همچون کورتیزول، هورمون تیروئید، هورمون رشد، استروژن یا تستوسترون الزامی باشد.

دیابت بی مزه

این بیماری در اثر آسیب به لوب خلفی غده هیپوفیز ایجاد می شود. از آنجایی که در دیابت بی مزه، کلیه ها نمی توانند به اندازه کافی ادرار را غلیظ کنند، فرد تشنگی شدید و دفع مکرر ادرار را تجربه می کند. 

این اثر معمولا موقتی بوده و از 1 تا 3 روز به طول می انجامد. دیابت بی مزه می تواند با مصرف دارویی به نام دسموپرسین استات (DDAVP) کنترل شود. داروی یاد شده به صورت اسپری بینی یا قرص در دسترس می باشد. احتمال بروز دیابت بی مزه دائمی نادر بوده و با مصرف دارو کنترل می شود.

دیابت بی مزه از عوارض تومور هیپوفیز

نشت مایع مغزی نخاعی

مایع احاطه کننده مغز می تواند از طریق یک سوراخ در سخت شامه جمجمه به بیرون نشت کند. در یک درصد جراحی های اسفنوئیدال (استخوان پروانه ای)، بروز ترشحات آبکی شفاف از بینی، در پشت حلق یا بلع مکرر دیده می شود. در این موارد، ممکن است برای انسداد سوراخ نشت مایع به انجام جراحی نیاز باشد.

مننژیت

به عفونت پرده مننژ گفته شده که اغلب در اثر نشت مایع مغزی نخاعی به وجود می آید.

احتقان سینوسی

اندکی چسبندگی بافتی می تواند سبب تشکیل بافت جوشگاه (اسکار) شده و جریان هوای عبوری از بینی را مسدود کند.

بد شکلی و خونریزی بینی

این بد شکلی در اثر چسبندگی یا برداشت استخوان صورت گرفته و با انجام جراحی ترمیم می شود. خونریزی مداوم از بینی پس از انجام جراحی تنها در کمتر از یک درصد بیماران بروز می دهد. امکان دارد برای درمان این عارضه نیاز به انجام جراحی باشد.

سکته مغزی

شریان های کاروتید و سینوس های کاورنوس که در هر دو طرف غده هیپوفیز قرار دارند می توانند در حین جراحی آسیب دیده و سبب انسداد جریان خون به مغز شوند.

دکتر حسام عبدالحسین پور جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات

موضوعات مرتبط
آیا این مطلب مفید بود؟ به اشتراک بگذارید
جدیدترین مقالات
سرطان مغز یکی از بیماری های شایع در چند سال اخیر در میان ایرانیان می باشد. در این مقاله در ارتباط با این بیماری…
شاید شما هم جزو افرادی باشید که در پی شناخت بهتر جراح مغز و اعصاب و ملاک های ماهر ترین آن ها هستید. در…
طول عمر بیماران تومور مغزی بدخیم به عوامل بسیاری مرتبط می باشد. در این مقاله در ارتباط با این موارد و درصد طول عمر…

از دکتر بپرسید