در ادامه به طور کامل انواع صرع را مورد بررسی قرار می دهیم. بر خلاف تصور اکثر مردم، بیماری صرع دارای انواعی است که عبارتند از:

• صرع کوچک یا پتی مال
• صرع بزرگ یا تونیک
• صرع آتونیک
• صرع های کانونی
• صرع لنوکس
• صرع سلام
• صرع موضعی پیوسته
• صرع های ویژه و طبقه بندی نشده

در ادامه هرکدام به طور جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد.

1- صرع کوچک

صرع کوچک یا پتی مال نوعی بیماری صرع است که معمولا بین 6 تا 14 سالگی بروز پیدا میکند و در دختران بیشتر شایع است. نمای بالینی این صرع شامل وقفه های بسیار کوتاه مدت چند ثانیه ای است که والدین تا مدتها متوجه آن نمی شوند. در این صرع بیمار برای لحظه ای مکث می کند و تا لحظه ای ارتباطش با محیط قطع میگردد ولی به زمین نمی افتد و بلافاصله هوشیاری خود را به دست میاورد. از نشانه های دیگر این نوع از بیماری صرع گاهی خیره شدن چشمها، پلک زدن پیاپی، و پرش هایی در لب ها نیز می باشد.

برای تشخیص میتوانیم از بیمار که 3 دقیقه تند نفس عمیق بکشد علائم به صورت مات زدگی یا خیره شدن نمایان می شود. کودکی که مبتلا به تیک باشد از بروز حرکات غیر طبیعی خود سعی میکند که جلوگیری کند ولی در صرع پتی مال اراده بیمار تاثیری در پیدا شدن این حرکات ندارد. صرع پتی مال معمولا با خستگی و تنفس عمیقی که پی در پی باشد بارز می گردد. بهترین روش تشخیص صرع پتی مال نوار مغزی است که امواج غیر عادی آن را در مغز نشان میدهد. در پتی مال یا صرع کوچک معمولا 30% از افراد بهبودی با درمان کامل پیدا میکنند. همچنین 30% ممکن است بعد از بلوغ نیز دچار این حملات شوند. بین 30 تا 50 درصد ممنکن است اگر حملات زیاد باشد، این بیماری ممکن است به صرع بزرگ تبدیل شود.

2- صرع بزرگ یا تونیک

این نوع صرع یکی از شایع ترین انواع بیماری صرع می باشد که بدون پیش در آمد آغاز می شود و دو فاز مهم دارد.

1: مرحله تونیک

در این مرحله اگر بیمار ایستاده باشد بطور ناگهانی می افتد و هوشیاری خود را از دست میدهد، ماهیچه های اندامهایش منقبض می شود و چشم های او به بالا و عقب منحرف می شود، گاهی بسته شدن طنابهای صوتی موجب پیدایش فریاد (صرعی) می شود و مردمکهای چشم گشاد میشود، این مرحله بین 20 تا 60 ثانیه طول میکشد.

2: مرحله کلونیک

در این مرحله اندامها دچار لرزش و تکانهای شدید میشود، تنفس بیمار تند شده و درون دهانش بزاق جمع میشود و خر خر میکند. در این مرحله حدودا 40 ثانیه طول میکشد ممکن است زبان بین دندان ها گیر کند و زخم شود و ادرار بیمار بی اختیار دفع شود. پس از حمله بیمار ممکن است بی حرکت و شل باقی بماند و ممکن است به مدت یک دقیقه به کما برود و مردمکهای او گشاد شده و به نور پاسخی نداشته باشد.

برخی از این بیماران پس از حمله به خواب میروند و گروهی دیگر هوشیاری خود را باز میابند ولی حالت منگی و گمگشتگی زمانی و مکانی دارند، معمولا چیزی به خاطر نمیاورند که چه اتفاقی برایشان افتاده است. بیمار از کوفتگی عمومی و گاهی سردرد بعد از حمله رنج میبرد.

3- صرع آتونیک

این نوع صرع یکی از انواع صرع های فراگیر اولیه میباشد که ممکن است با سنکوپ و غش اشتباه شود و معمولا بین 6 ماهگی تا 7 سالگی بروز میکند گرچه گاهی در نوجوانی هم مشاهده شده است. در این بیماری صرع، بیمار ناگهان می افتد و از جلو به زمین میخورد ( خطر زخمی شدن سر و صورت) ولی بلافاصله بلند میشود و نشانه های دیگری مثل بی اختیاری ادرار و گاز گرفتگی زبان ندارد.

4- صرع های کانونی

صرع های کانونی به دو نوع تقسیم می شوند که عبارتند از:

1: کانونی ساده

در صرع کانونی ساده امواج صرعی از جای مشخصی تخلیه می شود و مدت کوتاهی بیمار اختلال هوشیاری و یا احساس ویژه ای پیدا میکند علائم این بیماری عبارتند از:

• احساس ترس زیاد و میل به فرار
• احساس بوی نا مطبوع مانند سوختن لاستیک
• ممکن است محیطی را که قبلا می شناخته و کاملا برایش آشنا بوده را نشناسد و برایش غریبه به نظر برسد و بالعکس
• احساس مزه بد دردهان
• ممکن است اشیاء را خیلی بزرگتر از اندازه واقعی ببیند و یا گاهی اشیاء را کوچکتر از اندازه حقیقی و یا دور تر ببیند
• پیدایش توهمات شنوایی
• گاهی سرگیجه
• حالت سرخوشی و هیجانات جنسی

2: کانونی مرکب

در صرع کانونی مرکب امواج صرعی از یک نیمکره مغز منشاء میگیرد و به سایر مناطق گسترش پیدا میکند. این صرع در نوجوانان و بالغین شایع تر است و آمار نشان داده که این بیماران در کودکی تب تشنج داشته اند. علائم این بیماری عبارت است از:

• از دست رفتن هوشیاری
• افزایش ملچ ملچ کردن و حرکات جویدن، حرکات پی در پی لبها و لیسیدن آنها
• فریاد زدن و یا خندیدن پشت سر هم
• بدون هدف به این سو و آنسو دویدن و حرکت خاص دست ها
• نارسانیهای رفتاری و روانی مقطعی و کوتاهی دید

5-صرع لنوکس

صرع لنوکس از گروه صرع های پتی مال آتیپیک است که از دیدگاه بالینی ممکن است ترکیبی از انواع صرع ها باشد. شیوع آن معمولا بین 1 تا 10 سالگی اغاز می شود ولی شیوع بیشتر آن بین 3 تا 5 سالگی است و بیشتر در پسران میباشد. این صرع در دو شکل عمده میباشد:

اولیه: 

در نوع اول هیچ دلیل مشخصی وجود ندارد

ثانویه: 

در این نوع وجود ضربه های دوران نوزادی، عفونت، پیشینه صرع سلام و اختلالات پیش رونده دستگاه عصبی باشد.

تشخیص

• بیماران معمولا عقب ماندگی ذهنی شدید یا خفیف دارند
•  حملات انها به صورت قطع ناگهانی هوشیاری به مدت 5 الی 15 ثانیه است
• این صرع به صورت خیره شدن چشم همراه با افتادن ناگهانی می باشد.
• از بین رفتن تون عضلات می باشد.

نکته مهم مقاوم شدن این بیماران به داروهای ضد صرع بوده و بد پاسخ دادن آن نسبت به درمان است که کنترل این نوع صرع بسیار مشکل است.

6- صرع سلام

صرع سلام نوعی از بیماری صرع است که در اغاز شیر خوارگی و بیشتر در ماه های اول تا ششم، یا اوایل کودکی می باشد و با خم شدن پیاپی و غیر عادی گردن ،تنه و دستها مانند سلام کردن و تعظیم کردن و افت توان فکری است. با اقزایش سن فرکانس حملات این بیماران کنترل شده و گاهی تا 4 الی 5 سالگی ممکن است قطع گردد.

 7-صرع موضعی پیوسته

در این نوع از صرع که از انواع تشنجات حرکتی کانونی است گروهی از عضلات به ویژه ساق پا و بازوها پشت سر هم دچار حرکات کلونیک می شوند. ممکن است این حرکات به مدت چند ساعت، چند روز یا چند ماه ادامه داشته باشد اما به اندامهای دیگر گسترش پیدا نم یکند. خوابین موجب کاهش آنها و فعالیت باعث افزایش این حملات می شود. این نوع بیماران نسبت به داروی صرع بسیار مقاوم هستند.

8- صرع های ویژه و طبقه بندی نشده

صرع های طبقه بندی نشده و ویژه دارای انواعی است که عبارتند از:

-صرع رفلکسی

اگر حملات پس از یک محرک ویژه بروز نماید: مثال حرکات آرواره، خواندن برخی لغات یا اعداد، صدای شدید و چند عامل دیگر سبب این نوع صرع رفلکسی میشود.

-تشنج تبی

این نوع بیشتر در کودکان رایج است هنگامی که درجه حرارت بدن کودک بسیار بالا باشد ( بالای 38 درجه و اغلب به دلیل عفونتهای ویروسی) گاهی به مدت 1 تا 10 دقیقه از هوش میروند.

-تشنج های هیستریک یا صرع کاذب

در این نوع بیماری صرع، تشخیص و تجربه بسیاری لازم است چون ممکن است این نوع از صرع با صرع واقعی اشتباه شود. تفاوت آن با صرع حقیقی این است که بیمار بدن خود را به صورت کمانی در میاورد و دست و پایش را پرتاب میکند و زمانی که سعی میشود کمک بیمار کرد واکنش نشان میدهد.

بهترین راه تشخیص آن اندازه گیری پرو لاکتین خون تا 20 دقیقه پس از حملات است که میزان آن در صرع کاذب بالا نمیرود اما در صرع تونیک و کلونیک افزایش زیاد پیدا میکند.

-صرع خوش خیم کودکان

نام دیگر این صرع رولاندیک است که می تواند ارثی بوده و تقریبا بین 5 تا 9 سالگی بروز می کند و تا دوران بلوغ بر طرف می شود. بیشتر این حملات در خواب پدید می آید و شروع آن معمولا موضعی است که حرکات یک نیمه از بدن و صورت را دنبال خواهد داشت.

– صرع های پیوسته یا پی در پی

در این نوع صرع بیماری که دچار حمله صرعی شده هوشیاری خود را در بین حمله به دست نمی آورد و یا حمله او بیش از 30 دقیقه طول میکشد، اصطلاح صرع پیوسته یا پی در پی گفته می شود. علل شایعی که موجب صرع پی در پی میشود عبارتند از:

• قطع ناگهانی داروی صرع
• تشدید حملات صرعی در بیمار
• آسیب های عروقی مغز مثال آمبولی و خونریزی
• تومور های مغز
• ضربه مغزی
• انسفالوپاتی آنوکسیک به ویژه به دنبال ایست قلبی
• عفونت ها (مانند انسفالیت، مننژیت، سربریت و آبسه)
• انسفالوپاتیهای متابولیک
• آپوپلکسی یا خونریزی درون هیپوفیز بزرگ شده

 – صرع کوچک پیوسته

این نوع از صرع بیشتر در بالغین دیده میشود تا کودکان و بیمار از چند ساعت تا چند روز دچار کاهش هوشیاری و کندی فکر میباشد و با وجود بیدار بودن آگاهی کامل ندارد و فرمانهای بسیار ساده را هم با کندی یا اشتباه اجرا میکند.