برای درمان بیماری دیسک کمر و دردهای عصب سیاتیک روش های مختلفی از جمله جراحی دیسک کمر لامینکتوم و… وجود دارد. در این مقاله انواع عمل کمر و تجهیزات آنها را به طور مختصر توضیح میدهیم.

عمل دیسک کمر

درد کمر مشکلی بسیار رایج است که جراحی اغلب اوقات در درمان آن ناکام می ماند. عمل دیسک کمر می تواند برخی عوامل درد در این ناحیه را برطرف کند اما به ندرت مورد نیاز است. اغلب درد های کمر به صورت خود به خود و ظرف 3 ماه برطرف می شوند. درد ناحیه پایینی کمر یکی از رایج ترین شکایت های بیماران مراجعه کننده به پزشک  است.

مشکلات کمر همچون دارو های ضد التهاب، گرما درمانی و فیزیوتراپی معمولا به درمان های غیر جراحی پاسخ می دهند.

انواع عمل جراحی دیسک کمر

عمل دیسک کمر یا جراحی ستون فقرات روشی نیست که پزشکان از همان ابتدای کمر درد توصیه کنند. این نوع جراحی برای جلوگیری از فشار روی نخاع زمانی انجام می شود که دیسک های کمر و گردن بیرون زده اند و درمانی جز جراحی وجود ندارد.

اما در هر صورت، موقعیکه پزشک زمان انجام این عمل را تشخیص می دهد، به این معنی است که درمان دیگری وجود ندارد. جراحی ستون فقرات به تجهیزات خاصی نیاز دارد و علاوه بر این، گاهی اوقات لازم است از انواع ایمپلنت برای حل مشکل بیمار استفاده شود. 

1_ جراحی لامینکتومی

جراحی دیسک کمر را می توان با استفاده از بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام داد. برای انجام این نوع روش جراحی دیسک کمر معمولا بیمار به شکم خوابانده شده و برش کوچکی در پشت کمر در اطاق عمل داده می شود. در روش معمولی جراحی دیسک پس از باز کردن عضلات زوائد خلفی مهره ها رویت می گردد.

در این نوع جراحی دیسک کمر با برداشتن قسمتی از زوائد خلفی لایه احاطه کننده کانال نخاعی و ریشه عصبی دیده می شوند. با کنار کشیدن ریشه عصبی دیسک معیوب دیده شده و قسمت در رفته دیسک همراه با قسمت مرکزی خارج شده و پس از اطمینان از آزاد شدن ریشه عصبی محل عمل لایه به لایه تا سطح پوست دوخته می شود.

2_ جراحی میکروسکوپی

در روش میکروسکوپیک جراحی دیسک کمر برش بسیار کوچکتر بوده و با کمک میکروسکوپ و معمولابدون برداشتن زوائد خلفی، دیسک خارج مي‌شود. مزيت اين روش علاوه بر كوچكتر بودن برش جراحي و عدم آسيب به عناصر استخواني است كه با بزرگنمايي حاصل از ميكروسكوپ احتمال آسيب به ريشه عصبي بسيار پايين است.

همه چیز پیرامون   جراحی میکروسکوپی گردن

بیمار سریعتر به زندگی عادی برمیگردد. روش بسیار استاندارد و مفیدی است و امروزه پر اهمیت ترین روش جراحی انواع بیماری دیسک است.

3_ جراحی اندوسکوپی

در جراحی آندوسکوپی دیسک کمر هم برش بسيار كوچكي به موازات خط وسط داده شده و با ورود اندوسكوپ جراح قطعه در رفته ديسك را پس از كنار زدن عضلات و برداشتن ليگامان خارج مي‌كند. در این نوع جراحی دیسک کمر بدليل محدوديت در ديد جراح امكان تخليه ديسك‌هاي شديد با اين روش وجود ندارد و عموما برای جراحی قطعات آزاد مفید است.شانس عود بالاتر است.

4_ عمل های بسته دیسک

دستگاه دکمپرسور شبیه سوزن بسیار ظریفی است که پس از بیحس کردن پوست به داخل دیسک فرستاده میشود و از راه یک میکروموتور قسمت داخلی دیسک خرد شده و از راه این لوله به بیرون از بدن تخلیه میشود. نوکلئوتومی با استفاده از دستگاه نوکلئوتوم که لوله نازکی دارد؛ وارد قسمت میانی دیسک شده و با فشار آب دیسک را خرد کرده و از بدن خارج میکند و در لیزر دیسکتومی بوسیله سوزن مخصوص با روش بسته دیسک سوزانده شده و تا حدی کوچک می‌شود.

این روش‌ عمل دیسک کمر فقط برای انواع دیسک‌های کوچک و بدون پارگی مفید است ‌برخلاف اکثر تبلیغات  اثر آن کم می‌باشد و اعتقاد به انجامش فقط برای دیسک‌های کوچک و بدون تنگی کانال وجود دارد.

کمردرد، علل و راههای درمان آن

5_ درمان‌های طبی

اولین قدم و بهترین اقدام برای بیماران با سیاتالژی و یا دردهای ناشی از بیماری دیسک کمری درمان‌های طبی است مثل استراحت، دارودرمانی و فیزیوتراپی اما در موارد دردهای شدید و یا همراه بودن با علائم عصبی مثل ضعف عضلانی و یا اختلالات ادراری مدفوعی بهتر است زودتر عمل دیسک کمر صورت گیرد.

چه زمانی به جراحی ستون فقرات احتیاج میشود؟

هنگامی که افراد با ابتلا به علائم در اندام های انتهایی به ما مراجعه می کنند، تقریبا همواره به آن ها توصیه می کنیم که توسط پزشک عمومی خود معاینه و ارزیابی شوند. در صورتی که فرد دردی در ناحیه پایینی کمر یا گردن را تجربه می کند؛ ما معمولا او را در طول زمان تحت نظر گرفته و به داشتن فعالیت های جسمانی مناسب و پایدار تشویق می کنیم. در صورتی که مشکل او با انجام فعالیت فیزیکی، درمان های غیر تجویزی و دارو های ضد التهاب یا مسکن رفع نشود قدم بعدی مراجعه به پزشک جهت ارزیابی خواهد بود.

گذشت زمان و عمل دیسک کمر تنها مواردی هستند که مفید بودن آن ها برای بیماران مبتلا به مشکلات ستون فقرات اثبات شده است. تمامی موارد دیگر صرفا برای مدیریت علائم هستند تا بدن به صورت طبیعی مشکل را رفع کند. در مواردی که بدن قادر به رفع مشکل نیست، جراحی به گزینه مناسبی تبدیل می شود. اکثریت غالب بیماران مبتلا به مشکلات ستون فقرات می توانند به روش های غیر جراحی و نگهدارنده درمان شوند.

صرف نظر از تعداد بسیار اندک موارد استثنا، ما تقریبا به تمامی بیماران خود انجام فیزیوتراپی، ورزش های خانگی، مصرف دارو و گاهی اوقات تزریقات نخاعی را قبل از جراحی توصیه میکنیم. در صورتی که فردی شرایط زیر را داشته باشد امکان دارد انجام مستقیم عمل دیسک کمر به او پیشنهاد شود:

• ابتلا به مشکل در طناب نخاعی
• ابتلا به ضعف قابل توجه در دست، پا یا اندام های دیگر
• شکست تمامی روش های نگهدارنده در رفع مشکل

تفاوت عمده بین جراحی سنتی و کم تهاجم ستون فقرات چیست؟

جراحی سنتی یا باز ستون فقرات شامل باز شدن تمام ناحیه درمان می شود. در جراحی کم تهاجم، ناحیه درمان به مقدار بسیار کمتر باز شده و در بسیاری از موارد بهبود فرد سریع تر انجام می شود. در جراحی کم تهاجم جهت دستیابی به نتایجی یکسان با جراحی باز، معمولا از اطلاعات بیشتری همچون تصویر برداری CAT، تصاویر 3 بعدی و… استفاده می شود. صرف نظر از نوع جراحی، اهداف بلند مدت یکسان هستند. هدف از انجام جراحی بهبود کلی علائم یا جلوگیری از تحلیل روی بیشتر است.

ما در فرایند های خود خواهان خونریزی کمتر، کاهش مدت بستری در بیمارستان، بهبود سریع تر و کاهش احتمال ابتلا به عفونت هستیم. عمل دیسک کمر یک آسیب کنترل شده است. به همین دلیل، ما سعی بر آن داریم که تا حد امکان، مزایای جراحی را برای بیمار به حداکثر و آسیب های آن را به حداقل برسانیم. در صورتی که تکنیک یا ابزاری جهت دستیابی به این اهداف وجود داشته باشد ما همواره از آن در کلینیک خود بهره می گیریم. همچنین، تکنیک ها و روش هایی که تاثیر گذاری آن ها اثبات نشده در این مرکز به کار گرفته نخواهند شد.

دکتر حسام عبدالحسین پور متخصص جراحی مغز و اعصاب دیسک و ستون فقرات

جراح ستون فقرات و دیسک کمر