10 علت تومور مغزی و گسترش در بدن | دکتر حسام عبدالحسین پور

علت بوجود آمدن تومور مغزی و گسترش آن در بدن

اغلب اوقات علت تومور مغزی ناشناخته است، اما عوامل خطر متعددی وجود دارد که ممکن است در افزایش شانس ابتلا به تومور مغزی مؤثر باشند. در این مقاله در ارتباط با علت تومور مغزی و راه های پیشگیری از گسترش آن صحبت شده است.

تومور مغزی چیست؟

تومور مغزی توده سلولی غیرطبیعی در داخل یا اطراف مغز است و تومور سیستم عصبی مرکزی نیز نامیده می شود. تومورهای مغزی می توانند بدخیم (سرطانی) یا خوش خیم (نه سرطانی) باشند. برخی از آنها به سرعت رشد می کنند؛ در حالی برخی دیگر رشد کندی دارند.

تنها حدود یک سوم تومورهای مغزی سرطانی هستند. با این حال تومورهای مغزی چه سرطانی باشند و چه نباشند، اگر به اندازه ای بزرگ شوند که اعصاب، عروق خونی و بافت های اطراف را تحت فشار قرار دهند، عملکرد مغز را با اختلال روبرو می کنند.

تومورهایی که در مغز رشد می‌کنند، تومورهای اولیه نامیده می‌شوند. تومورهایی که پس از ایجاد در سایر نقاط بدن به مغز گسترش می یابند، تومورهای ثانویه یا تومورهای متاستاتیک نامیده می شوند.

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله ی تومور مغزی در سایت مراجعه کنید.

علت تومور مغزی چیست؟

در ادامه درباره عوامل مؤثر و احتمال افزایش ابتلا به تومور مغزی به طور مفصل توضیح میدهیم:

هر آنچه شانس ابتلا به تومور مغزی را در فرد افزایش دهد، یک فاکتور خطر محسوب می شود و به عنوان علت تومور مغزی شناخته می شود. اگرچه عوامل خطر اغلب در بوجود آمدن تومور مغزی مؤثر هستند، اما بیشتر آنها مستقیماً موجب ایجاد تومور مغزی نمی شوند.

برخی افراد با وجود چندین فاکتور خطر هرگز دچار تومور مغزی نمی شوند، در حالی که برخی دیگر بدون وجود فاکتور خطر شناخته ای به تومور مغزی ابتلا می یابند.

آگاهی از فاکتورهای خطر و صحبت در مورد آنها با جراح مغز و اعصاب می تواند در گرفتن تصمیم آگاهانه به شما کمک کند. با این همه، در حال حاضر بجز تغییر سبک زندگی هیچ روش شناخته شده ای برای جلوگیری از ابتلا به علت تومور مغزی وجود ندارد.

مطلب مرتبط: از کجا بفهمم تومور مغزی دارم؟

در اکثر مواقع علت بوجود آمدن تومور مغزی ناشناخته است، اما عوامل زیر می توانند خطر ابتلا به تومور مغزی را در فرد بیشتر کنند:

1- سن

تومورهای مغزی در کودکان و افراد مسن شایع تر هستند، اگرچه هر گروه سنی ممکن است به تومور مغزی ابتلا یابند.

2- جنسیت به عنوان یک علت تومور مغزی

به طور کلی احتمال بوجود آمدن تومور مغزی در مردان بیشتر از زنان است و به عنوان یک علت تومور مغزی شناخته می شود. با این حال، برخی از انواع خاص تومورهای مغزی مانند مننژیوم در زنان شایع تر هستند.

3- کار کردن با مواد شیمیایی

قرار گرفتن در معرض حلال ها، آفت کش ها، فرآورده های روغنی، لاستیک یا وینیل کلراید ممکن است در افزایش خطر بروز تومور مغزی مؤثر باشد. با این حال هنوز هیچ گونه مدرک علمی در حمایت از این ارتباط احتمالی وجود ندارد.

4- سابقه خانوادگی و علت تومور مغزی

حدود 5٪ از تومورهای مغزی ممکن است با عوامل یا شرایط ژنتیکی ارثی، از جمله سندرم لی–فرامنی، نوروفیبروماتوز، سندرم کارسینومای بازال سلول نووئید، توبروز اسکلروزیس، سندرم تورکوت و بیماری فون هیپل-لینداو مرتبط باشند.

دانشمندان همچنین “خوشه” هایی از تومورهای مغزی را در شماری از خانواده ها یافته اند که ارتباطی با این بیماری های ارثی شناخته شده ندارند. مطالعات برای یافتن علت این خوشه ها در حال انجام است.

5- قرار گرفتن در محیط های آلوده

عفونت با ویروس اپشتاین بار (EBV) خطر لنفوم CNS را افزایش می دهد. EBV عموماً به عنوان ویروس عامل مونونوکلئوز یا “مونو” شناخته می شود. در تحقیقات دیگر، میزان بالایی از ویروس معمولی به نام سیتومگالوویروس (CMV) در بافت تومور مغزی یافت شده است. اهمیت این یافته در دست بررسی است.

نقش چندین نوع ویروس دیگر در بوجود آمدن تومور مغزی در مطالعات حیوانی نشان داده شده است. مشخص شدن این مطلب که آیا قرار گرفتن در معرض عفونت ها، سایر ویروس ها یا آلرژن ها خطر ابتلا به تومور مغزی را در افراد افزایش می دهد یا خیر، داده های بیشتری مورد نیاز است.

نکته قابل توجهی که وجود دارد این است که مطالعات نشان داده است خطر ابتلا به گلیوما در بیماران دارای سابقه آلرژی یا بیماری پوستی کمتر است.

6. میدان های الکترومغناطیسی

اکثر مطالعاتی که نقش میدانهای الکترومغناطیسی مانند انرژی خطوط برق یا استفاده از تلفن همراه را ارزیابی می کنند، ارتباطی با افزایش خطر بوجود آمدن تومور مغزی در بزرگسالان نشان نمی دهند. به دلیل داده های متناقض در مورد میزان خطر در کودکان، سازمان بهداشت جهانی (WHO) به محدود کردن استفاده از تلفن همراه، و استفاده از هدست هندزفری برای بزرگسالان و کودکان توصیه دارد.

7. نژاد و قومیت

در ایالات متحده، سفید پوستان بیشتر در معرض ابتلا به گلیوما هستند اما کمتر از سیاه پوستان به مننژیوم مبتلا می شوند. همچنین احتمال ابتلا به تومور مغزی در افراد شمال اروپا بیش از دو برابر ژاپنی ها است.

همچنین بخوانید:

علائم تومور مغزی در نوجوانان

8- اشعه های یونیزه کننده

رویکردهای درمانی پیشین مغز یا سر با اشعه یونیزان، از جمله اشعه ایکس، به عنوان عامل خطری برای به وجود آمدن تومور مغزی نشان داده شده است.

9- جراحات مغزی و تشنج

ارتباط آسیب‌های شدید مغزی با تومور مغزی مورد مطالعه قرار گرفته‌ است. برخی مطالعات وجود ارتباطی میان جراحات مغزی و مننژیوما را نشان داده اند، اما موفق به یافتن ارتباطی بین ضربه سر و گلیوما نشده اند.

سابقه تشنج نیز با تومورهای مغزی ارتباط دارد، اما از آنجا که تومور مغزی می تواند موجب تشنج شود، اینکه آیا تشنج خطر ابتلا به تومور مغزی را افزایش می دهد، و یا تشنج به دلیل تومور رخ می دهد یا داروهای ضد تشنج باعث افزایش خطر می شوند، مشخص نیست.

10- ترکیبات نیتروز

برخی مطالعات مربوط به رژیم غذایی و مکمل های ویتامین حاکی از این است که ترکیبات نیتروزی رژیم غذایی می تواند خطر ابتلا به سرطان و بوجود آمدن تومور مغزی در دوران کودکی و بزرگسالی را افزایش دهد.

ترکیبات نیتروزی غذایی در بدن از نیتریت یا نیترات های موجود در برخی گوشت های طبخ شده، گوشت های خام، ماهی دودی، سوسیس، دود سیگار و لوازم آرایشی ناشی می شوند. با این حال، پیش از طرح ارتباط قطعی لازم است تحقیقات بیشتری صورت گیرد.

گسترش تومور مغزی

تومور ثانویه مغز زمانی است که سرطانی که در جای دیگری از بدن شروع شده، به مغز گسترش یافته است. اصولا به این اتفاق گسترش تومور به مغز و یکی از علت تومور مغزی در افراد می باشد.

محل پیدایش تومور یا همان سرطان، تومور اولیه نامیده می‌شود. اگر برخی از سلول‌های سرطانی از سرطان اولیه جدا شوند، می‌توانند از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به قسمت دیگری از بدن بروند و تومور جدیدی را تشکیل دهند.

این تومور ثانویه نامیده می‌شود. به تومور های ثانویه، متاستاز نیز گفته می‌شود. تومور ثانویه از همان نوع تومور های اولیه ساخته شده است.

بنابراین، اگر سرطان شما در ریه شروع شده و به مغز سرایت کرده باشد، نواحی سرطانی در مغز از سلول‌های سرطان ریه تشکیل شده‌اند.

این موضوع با ابتلا به سرطانی که ابتدا در مغز شروع شده (سرطان اولیه مغز) متفاوت است. در آن حالت، سرطان از سلول‌های مغزی که سرطانی شده‌اند، تشکیل شده است. این موضوع مهم است زیرا نوع تومور اولیه به پزشک شما می‌گوید که به چه نوع درمانی نیاز دارید.

روشهای درمان تومور مغزی چیست؟

درمان تومور مغزی به محل، اندازه و نوع تومور بستگی دارد. پزشکان عموماً از درمان های ترکیبی برای درمان تومور استفاده می کنند. گزینه های درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:

1- جراحی

در صورت امکان، جراحان تومور را برمی دارند. آنها با دقت عمل می کنند؛ گاهی اوقات به منظور به حداقل رساندن آسیب به مناطق عملکردی مغز، حین بیدار بودن بیمار جراحی را انجام می دهند.

2- پرتو درمانی

دوزهای بالای اشعه ایکس سلول های تومور مغزی را از بین می برد و یا تومور را کوچک می کند. برخی از افراد قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور مغزی اشعه می گیرند تا جراح بتواند بافت کمتری را خارج کند.

3- شیمی درمانی

داروهای ضد سرطان سلول های سرطانی را در مغز و سراسر بدن از بین می برند. ممکن است بیمار از طریق تزریق داخل وریدی یا در قالب قرص شیمی درمانی دریافت کند. در برخی موارد پزشکان پیش از جراحی از شیمی درمانی برای کوچک کردن تومور استفاده می کنند. پزشک ممکن است شیمی درمانی را پس از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده یا جلوگیری از رشد سلول های باقی مانده تومور توصیه کند.

4- درمان تومور مغزی با ایمونوتراپی

ایمونوتراپی که درمان بیولوژیکی نیز نامیده می شود، نوعی درمان است که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می کند. این درمان عمدتاً شامل تحریک سیستم ایمنی بدن برای کمک به آن در انجام مؤثرتر عملکرد خود است.

5- درمان هدفمند

داروها بدون آسیب رساندن به سلول های سالم، خصوصیات خاصی را در سلول های سرطانی هدف قرار می دهند. در صورت وجود مشکلاتی در زمینه تحمل عوارض جانبی شیمی درمانی مانند خستگی و حالت تهوع، پزشک ممکن است درمان هدفمند را توصیه کند.