عوارض جراحی اسپاسم نیمه صورت چیست؟

اسپاسم نیمه صورت یک اختلال عصبی است که سبب بروز حرکات غیر ارادی در یک جنب صورت می شود.با این که این اختلال در زنان بالای 40 سال رواج بیشتری دارد اما می تواند هر دوی زنان و مردان را به خود مبتلا کند.

اسپاسم نیمه صورت در اثر فشردگی اعصاب این ناحیه پدیدار می شود. اعصاب ساختار هایی هستند که پیام های الکتریکی را از یک بخش به بخشی دیگر از بدن منتقل می کنند. به شبکه حاوی پیام های الکتریکی سیستم عصبی گفته می شود. اغلب اوقات، این اسپاسم ها در اثر فشاری است که یک رگ خونی بر یکی از اعصاب صورت وارد می کند.

تومور های خوش خیم سر و گردن نیز می توانند بر روی اعصاب فشار وارد کنند. گاهی اوقات، اسپاسم های صورت بدون علت مشخص بروز می دهند. هنگامی که علت شناخته شده ای وجود نداشته باشد، پزشک عنوان اسپاسم ایدیوپاتیک نیمه صورت را به آن اختلال می دهد.

علائم اسپاسم نیمه صورت

اولین علامت این اختلال معمولا اسپاسم متناوب چشم است. اسپاسم یا بسته شدن چشم معمولا بیانگر یک بیماری نیست. در صورت ابتلا به اسپاسم چشم، امکان بروز آن به نواحی دیگر نیز وجود دارد.

کشیدگی های عضلانی ناشی از اسپاسم نیمه صورت می توانند سبب کشیده شدن دهان به یک سمت شوند. این اسپاسم ها با گذشت زمان تداوم بیشتری یافته و امکان دارد در زمان استرس یا خستگی بدتر شوند.

اسپاسم نیمه صورت چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک جهت تشخیص اختلال یاد شده ناحیه صورت را از نظر عصبی معاینه می کند. معاینه های عصبی به ارزیابی عملکرد مغز کمک می کنند.

امکان دارد پزشک انجام تصویر برداری MRI را نیز توصیه کند. در این فرایند تصویر برداری با استفاده از امواج رادیویی و میدان های مغناطیسی تصاویری از نواحی داخلی بدن ایجاد می شود.

اسپاسم نیمه صورت چگونه درمان می شود؟

هیچ درمان تضمینی برای اسپاسم نیمه صورت وجود ندارد. اغلب افراد پس از انجام درمان بهبود یا رفع علائم را تجربه می کنند.

رایج ترین عضلات مبتلا به اسپاسم مواردی هستند که وظیفه بستن پلک چشم را بر عهده دارند. خستگی، کمبود خواب، استرس، خستگی چشم، مصرف بیش از حد الکل یا قهوه و برخی مواد محرک می توانند در اسپاسم چشم و دیگر نواحی صورت نقش داشته باشند. البته، بروز بدون علت اسپاسم ها نیز امکان پذیر است.

بسته به شدت علائم پزشک می تواند انجام موارد زیر را توصیه کند:

  • دارو های خوراکی
  • تزریق سم بوتولینوم نوع A
  • جراحی

دارو های خوراکی درمان اسپاسم نیمه صورت چیست؟

در صورت خفیف بودن علائم، دارو های خوراکی می توانند اولین خط درمانی باشند. این دارو ها در پیام های الکتریکی به وجود آورنده اسپاسم، اختلال وارد می کنند. دارو های خوراکی رایج در این زمینه شامل موارد زیر می شوند:

  • کاربامازپین (تگرتول)
  • کلونازپام (کلونوپین)
  • باکلوفن (لیورسال)
علت و درمان اسپاسم صورت (همی فاسیال)
اسپاسم صورت نوعی اختلال حرکتی است که در اثر فشرده شدن یا تحریک اعصاب صورت رخ می‌دهد. این اختلال، با انقباضات سریع و غیر عادی در یک طرف صورت همراه است.ماهیچه‌های صورت توسط اعصاب صورت کنترل می‌شوند. در هر طرف صورت، یک عصب وجود دارد. این عصب از عمق مغز شما شروع می‌شود و پس از گذر از ساختارهای بسیار پیچیده مغز به صورت شما می‌رسد.

عوارض جانبی دارو های خوراکی اسپاسم نیمه صورت چیست؟

دارو های رفع اسپاسم صورت می توانند سبب بروز عوارض جانبی خفیف تا متوسط شوند. از جمله این عوارض جانبی می توان نمونه های زیر را نام برد:

  • مشکلات تعادل
  • خواب آلودگی
  • حالت تهوع
  • راش پوستی

درمان با تزریق سم بوتولینوم

در اغلب افراد، تزریق سم بوتولینوم موثر ترین درمان برای اسپاسم نیمه صورت به شمار می رود. پزشک با استفاده از یک سوزن کوچک مقدار اندکی از سم بوتولینوم را به عضلات نواحی مبتلا در صورت تزریق می کند.

این مواد شیمیایی عضلات را به طور موقت ضعیف و اسپاسم ها را متوقف می کنند. اغلب افراد هر 3 تا 6 ماه به تزریق این ماده نیاز دارند.

عوارض جانبی تزریق سم بوتولینوم چیست؟

در سه روز اول پس از تزریق سم بوتولینوم، امکان دارد افراد موارد زیر را تجربه کنند:

  • تحریک چشم
  • افتادگی پلک
  • ضعف موقت در ناحیه صورت

جراحی درمان اسپاسم نیمه صورت چگونه انجام می شود؟

گاهی اوقات عامل بروز اسپاسم فشاری است که یک رگ خونی بر اعصاب صورت وارد می کند. در این موارد، پزشک جراحی فشار زدایی ریز عروقی (MVD) را به بیمار پیشنهاد می دهد. در این فرایند، جراح با استفاده از یک صفحه فلزی کوچک فشار وارد بر اعصاب را کاهش داده و اسپاسم های صورت را متوقف می کند. مراحل این جراحی به شرح زیر هستند:

✔ بخش کوچکی از جمجمه را برداشته شده و رگ خونی عامل فشار بر عصب شناسایی می شود.

✔ یک صفحه فلزی در بین عصب و رگ خونی قرار می گیرد.

✔ جمجمه با استفاده از یک صفحه فلزی دیگر بسته می شود.

چه اقداماتی را می توان برای رفع مشکل اسپاسم صورت انجام داد؟

بهترین کار برای رفع اسپاسم صورت صبر کردن است. با این حال، در حین صبر کردن نیز می توان برخی اقدامات را جهت رفع سریع تر آن ها انجام داد. موارد زیر از جمله این اقدامات هستند:

کاهش مصرف الکل و کافئین: بیان این عبارت از عمل به آن آسان تر است اما کاهش مصرف این دو ماده محرک به کمتر شدن اسپاسم ها کمک می کند.

✔ اجتناب از محرک ها: برخی مواد ضد احتقان، خوراکی های رژیمی و دارو های تجویزی همچون انواع درمان کننده بیش فعالی در دسته محرک ها جای می گیرند. در صورت مصرف دارو های تجویزی، باید احتمال ارتباط آن ها با اسپاسم صورت را از پزشک سوال کرد.

✔ کاهش تحریک چشمی: در صورت تجربه تحریک چشمی می توان اقدامات مفیدی را همچون کم کردن زمان تماشای صفحات نمایشگر، استفاده از عینک آفتابی، اجتناب از نور های شدید و مصرف قطرات چشمی (در صورت خشکی چشم ها) انجام داد.

✔ داشتن آرامش بیشتر: استرس، هر اختلالی از جمله اسپاسم صورت را تشدید می کند. تلاش برای جلوگیری از اسپاسم خود می تواند اقدامی استرس زا باشد.

✔ دریافت خواب کافی: خستگی بیش از حد می تواند با اسپاسم های عضلانی ارتباط داشته باشد.

✔ مصرف مواد دارای منیزیم: منیزیم در تنظیم عملکرد مناسب عضلات نقش دارد. مصرف مواد غذایی سرشار از سبزیجات سبز تیره، حبوبات، آجیل ها، ماهی ها، دانه های کامل و تخم کدو تنبل بسیار مفید است. در صورت تمایل به مصرف مکمل منیزیم، باید جهت پیشگیری از مصرف بیش از حد با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کرد.

در صورت بروز موارد زیر باید به پزشک مراجعه کرد:

  • عدم رفع اسپاسم پس از چندین هفته
  • شدت یافتن اسپاسم ها
  • تداخل در بینایی
  • تجربه همزمان دیگر علائم قابل توجه همچون سردرد یا ضعف عضلانی

در صورت شدت یافتن اسپاسم در طول زمان، امکان فشرده شدن عصب صورت توسط یک رگ خونی کوچک وجود دارد.

عوارض اسپاسم نیمه صورت
سوالات متداول

چگونه می توان اسپاسم نیمه صورت را درمان کرد؟

افراد مبتلا می توانند با استراحت و کاهش مصرف کافئین علائم خود را کاهش دهند. مصرف برخی مواد مغذی از جمله موارد زیر نیز می توانند به کاهش اسپاسم ها کمک کنند:

ویتامین D: این ویتامین با مصرف تخم مرغ و شیر یا قرار گرفتن در معرض نور خوشید به دست می آید.

منیزیم: منیزیم در بادام و موز یافت می شود.

بابونه: به صورت چای یا قرص خوراکی به مصرف می رسد.

زغال اخته: حاوی آنتی اکسیدان های شل کننده عضلات است.

عوارض جانبی جراحی درمان اسپاسم صورت چیست؟

افرادی که تحت جراحی MVD قرار می گیرند ممکن است کاهش قدرت شنوایی و ضعف ناحیه صورت را تجربه کنند.

اسپاسم نیمه صورت یک اختلال دائمی است یا موقتی؟

اسپاسم نیمه صورت معمولا یک مشکل مزمن است.

آیا اسپاسم نیمه صورت پس از درمان باز می گردد؟

در صورت انتخاب دارو های خوراکی یا درمان تزریقی فرد به مصرف طولانی مدت آن ها نیاز خواهد داشت. در صورت توقف درمان، اسپاسم ها می توانند باز گردند. با این که جراحی معمولا سبب رفع علائم اسپاسم می شود اما در برخی موارد احتمال بازگشت آن ها وجود دارد.

 

دکتر حسام عبدالحسین پور جراح مغز و اعصاب در تهران

موضوعات مرتبط
آیا این مطلب مفید بود؟ به اشتراک بگذارید
جدیدترین مقالات
جراحی ستون فقرات و جراحی دیسک کمر از جراحی هایی است که بسیار به تبحر جراح دیسک کمر متکی می باشد. در این مقاله…
سوالی که بسیار مراجعین از ما می پرسند این است که آیا راه رفتن به بهود درد دیسک کمر کمک می کند؟ در این…
مشکلاتی که بسیاری از مردم مخصوصا افرادی که مدت زیادی پشت میز می نشینند دارند این است که دچار درد پشت سر و گردن…

از دکتر بپرسید