بهبودی پس از جراحی دیسک گردن میتواند چند ماه زمان ببرد، این بهبودی در بعضی از بیماران آسان تر از دیگران است. مراقبت های بعد از جراحی دیسک گردن بسته به نوع عمل متفاوت است. در صورتیکه جراحی میکروسکوپی گردن عمل انتخابی شما باشد، مراحل و همچنین مراقبت های بعد از عمل دیسک گردن برای شما آسان تر خواهد بود.
فهرست موضوعات
انواع روش های جراحی دیسک گردن
بطور کلی درمان جراحی دیسک گردن توسط تکنینک های متفاوتی انجام میشود دو روش انجام متداولی که وجود دارد روش قدامی یا روش از جلو و روش خلفی و یا روش جراحی از عقب گردن میباشد. هر کدام از این روش ها در جاهای خاصی کاربرد دارد و به این صورت است که جراح انتخاب میکند با توجه به شرایط بیمار کدام مورد مناسب است.
1- عمل دیسک گردن از جلو
در برخی مواقع بیماران میبایست، دیسک از جلوی گردن یا آنتریور جراحی شود و در برخی موارد لازم است بیمار از پشت جراحی یا پستریور شود.
بیماراتی که جراحی دیسک گردن را از جلو انجام میدهند بیمارانی هستند که دیسک گردن بر روی ریشه عصبی فشار زیادی وارد کرده است و یا در یک یا دو قسمت بر روی نخاع فشار وارد کرده است.
در این روش جراح با انسزیون های حدود 2 تا 3 سانتی متر وارد ناحیه ی جلویی گردن میشود و بعد از جدا کردن عضلات و عروقی که در جلوی گردن قرار دارند و به راحتی با دست جدا می شوند؛ به قسمت جلویی ستون فقرات میرسد و با رادیوگرافی که حین جراحی انجام میدهد محل ضایعه را مشخص میکند و سپس با کمک میکروسکوپ و با اکارتورها فضا کاملا مشخص شده و دیسک به تدریج تخلیه میشود.
در زیر میکروسکوپ جراح لبه های معره را در بالا و پایین فِرِض میکند و استخوان هایی که بر روی نخاع و ریشه فشار وارد کرده اند را آزاد می کند و قطعاتی که بر روی نخاع فشار وارد کرده اند، خارج می شوند و فضا توسط وسیله ای به نام کیِج که از جنس های مختلف است پر می شود. گاهی دیسک های مصنوعی یا آرتیپیشیال، نیز قرار داده می شوند.
بیمار بلافاصله بعد از عمل جراحی می تواند بهبودی قابل توجهی درد را در دست های خود تجربه کند و اگر اثر فشاری بر روی نخاع بود در عرض چند روز قدرت اندام های تحتانی و فوقانی افزایش می یابد.
روز بعد از جراحی بیمار قابل ترخیص از بیمارستان است. در این روش 1 تا 3 دیسک مورد دسترسی است. این روش عوارض کمی دارد و بسیار میتواند به بیماران کمک کند.
2- جراحی دیسک گردن از پشت
این روش برای بیمارانی عمدتا مورد استفاده قرار میگیرد که به جز دیسکوپاتی دیسک گردن، دچار تنگی کانال سرویکال یا بیماری opll شده اند.
بیمار خوابانده بر روی شکم بر روی تخت قرار می گیرد و بعد از اینکه بیهوش شد به مقدار 10 سانتی متر از پشت گردن آن باز می شود.
سپس بعد از جداکردن عضلات ، لامینا و استخوان هایی که بر روی نخاع و ریشه فشار وارد کرده اند از محل به طور کامل برداشته می شوند و نخاع کاملا آزاد می شود.
اگر لازم باشد قطعه دیسک پاره که بر روری نخاع فشار وارد می کند از روی ریشه برداشته می شود. گاهی بیماران نیاز به فیوژن و یا کارگذاری پیچ و یا پیوند زدن استخوان از پشت مهره پیدا می کنند و گاهی هم نیاز پیدا نمیکنند.
24 تا 48 ساعت بعد عمل بیمار مرخص می شود. این روش برای بیمارانی مناسب است که دچار تنگی کانال نخاعی شده اند.
3- جراحی 360 درجه (جراحی همزمان)
نوع سوم جراحی های دیسک گردن که عموما سنگین تر است؛ اعمال جراحی 360 درجه و یا همزمان قدامی و خلفی است. معمولا بیماراننی که تنگی های بسیار شدید دیسک گردن دارند و نخاع سفید شده و همزمان دیسک های گردن بر روی نخاع فشار وارد میکنند، بیماران پرخطر و پر ریسکی هستند.
در این موارد جراح تصمیم می گیرد علاوه بر جراحی از پشت و فیکس کردن، از جلو ی گردن نیز دیسک هارا تخلیه کند و بیمار از 360 درجه و یا از دوطرف جراحی را میپزیرد.
بهبودی این بیماران 1 تا 2 روز است و بعد از آن با تشخیص پزشک از بیمارستان مرخص می شوند. با وجود اینکه این روش جراحی پر خطر و سنگین تر از دو روش قبلی است برای بسیاری از بیماران لازم است که این کار انجام شود.
بعد از عمل چه مواردی را باید در نظر گرفت؟
هر نوع عمل جراحی یک چالش بهبودی بعد از خود به همراه دارد. با این حال عمل جراحی دیسک گردن بعضی از جنبه های خاص زندگی فرد و انجام فعالیت های روزمره در خانه و محیط کار را برای چند هفته شدیدا محدود میکند. در پایان، بعد از بهبودی از جراحی دیسک گردن، بیشتر بیماران ایجاد یک بهبودی چشمگیر و کاهش درد را بیان میکنند.
گزینه های درمانی فراوانی برای بیماران مبتلا به اختلالات ستون فقرات وجود دارد. بسته به آناتومی که هر بیمار دارد و همچنین علت خاصی که فشار روی ستون فقرات ایجاد کرده است، ممکن است بیمار برای جراحی دیسک گردن کاندید شود.
پیش آگهی این جراحی تا حد بسیار زیادی به شدت فشاری که روی طناب نخاعی اعمال شده و همچنین مدت زمانی که بیمار علائم را داشته است بستگی دارد. درکل، هر چه بیمار برای درمان درد خود سریع تر به پزشک مراجعه کند، شانس موفقیت بهبودی از جراحی بیشتر است.
پزشکان، اغلب سوالات زیادی از بیماران در خصوص جزئیات بهبودی بعد از انواع مختلف جراحی اعصاب که برای آن ها پیشنهادکرده اند، میپرسند.
اگر شما، میخواهید که جراحی دیسک گردن انجام دهید، یا اگر با پزشک خود صحبت کرده اید و می اندیشید که این عمل ممکن است مناسب ترین گزینه برای شما باشد، لطفا با دقت به سوالات و پاسخ های زیر نگاه کنید. به این دلیل که این ها سوالات متداولی هستند که پرسیده میشوند، امیدواریم که به نگرانی های شما در مورد بهبودی بعد از جراحی دیسک گردن پاسخ دهند.
ارتباط دیسک گردن و سرگیجه چیست؟
بهبودی پس از عمل چه مدت طول میکشد؟
با مدنظر قرار دادن تمام ابعاد، معمولا بعد از جراحی دیسک گردن فیزیوتراپی لازم نیست، ممکن است جراح شما توصیه کند که چگونه ورزش های ایزومتریک کششی گردن را انجام دهید. بعد از جراحی گردن بهبودی کامل شما میتواند سه تا شش ماه زمان ببرد.
مشاهده ی نتایج جراحی چند ماه زمان می برد، اما نتایج بیشتر بر پایه ی تعدادی از شرایط خاص هر بیمار است و بیماری که مشکلات سلامتی دیگری دارد ممکن است بهبودی اش زمان بیشتری طول بکشد. فیزیوتراپی میتواند 4 تا 12 هفته بعد از جراحی شروع شود، و 6 تا 12 هفته برای تکمیل شدن زمان نیاز دارد.
معمولا در جراحی های دیسک گردن خصوصا مواردی که دیسک روی عصب فشار زیاد دارد و درد دست با شدت در بیمار احساس میشود. اگر جراح توانایی جراحی میکروسکوپیک و با متدهای روز را داشته باشد؛ بهبودی واضح بلافاصله پس از جراحی به میزان بالای نود درصد دیده می شود.
مطلب مرتبط: درمان فتق دیسک گردن
برای مراقبت از زخم های جراحی چه کاری باید انجام داد؟
در بیشتر موارد، برای جراحی دیسک گردن از بخیه ی قابل جذب استفاده می شود که نیازی به کشیدن ندارند و ممکن است نوار های کوچکی استفاده شوند تا زخم را بسته نگه دارند و به آن اجازه دهند تحت فشار کمتری بهبود یابد. بعد از حمام، زخم خود را به آرامی با یک حوله ی پاکیزه خشک کنید. به این دلیل که از زخم خون یا مایع ترشح میشود، با دقت پانسمان را عوض کنید. اگر مایع برای یک تا دو روز وجود داشت، به سرعت با پزشک خود تماس بگیرید.
تا چه مدتی بعد از جراحی باید از حرکت و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کرد ؟
حرکت گردن باید محدود شود، زیرا بهبود کامل عضلات و بافت های دیگر چند هفته زمان می برد. همچنین حرکات دیگر نیز باید با احتیاط انجام شوند، به خصوص اگر تکرار شونده یا ناگهانی باشند. با این حال به طور کلی بالا رفتن از پله ها به صورت یکی یکی، یا تکیه بر سینک و شستن صورت یا مسواک زدن بی خطر میباشد.
بیشتر افراد مجاز هستند در هفته های اول بهبودی اجسام تا وزن 3.5 کیلوگرم را بلند کنند، البته به گونه ای که اجسام در نزدیک بدن نگه داشته شوند و حرکت به صورت تکراری نباشد. بالا بردن سر منع می شود، پس در هنگام انجام کار های ساده مانند پانسمان کردن خودتان و غذا خوردن احتیاط کرد.
آیا میتوان در مدت بهبودی بعد از جراحی دیسک گردن رانندگی کرد ؟
ممکن است بعد از 1 یا 2 هفته بعد از جراحی دیسک گردن به بیماران اجازه ی رانندگی داده شود. درصورتی که جراح شما توصیه کرد که از گردنبند طبی استفاده کنید، بهتر است که از رانندگی خود داری کنید، زیرا این مانع باعث میشود که دید شما از جاده محدود شود و رانندگی مطمئنی نداشته باشید.
درد بعد از عمل دیسک گردن
پس از جراحی دیسک گردن تقریبا بلافاصله درد دستها از بین میرود و درد محل جراحی و حلق بسیار خفیف بوده و معمولا ۲۴ ساعت طول می کشد.
پس از جراحی که معمولا برای یک یا چند سطح انجام می شود. دو تا سه هفته بیمار گردنبند دارد ولی با فعالیتهای طبیعی زندگی که دو روز بعد شروع می شود. پانسمان روزانه محل جراحی تا یک هفته و مصرف انتی بیوتیک و غذای نرم تر برای پنج روز توصیه می شود. پس از یک ماه بیمار زندگی عادی دارد و باید عضلاتش را تقویت کند.
عوارض عمل دیسک گردن
بطور معمول جراحی دیسک گردن از جلو انجام می شود و جراحان ماهرتر معمولا جراحان مغز و اعصاب می باشند که توانایی کار با میکروسکوپ را دارند. به همین دلیل احتمال عوارض بسیار کم است. اما گاهی به علت مراجعه دیر هنگام بیماران و اثر فشاری دیسک بر روی نخاع التهاب و هایپرسیگنال نخاعی بوجود می آید، که معمولا علائمی را برای بیمار همیشه ایجاد می کند و جراحی این بیماران ممکن است پر ریسک تر باشد. عوارضی مثل:
- زخم
- صدمه به عروق و یا تراشه و مری
- عوارض حرکتی یا حسی
- تغییرات صدا عموما موقتی
- درد سرویکال
- سرگیجه
- عفونت و غیره
وجود این عوارض در دست جراحان توانمند که میکروسرجری انجام میدهند معمولا نادر است ولی بیمارانی که تاخیر در عمل جراحی انجام میدهند؛ به علت تغییرات سیگنال در نخاع عوارض غیر قابل برگشت برایشان ایجاد میشود؛ لذا همیشه به بیمارن توصیه میکنیم از تاخیر درانجام جراحی های دیسک گردن بپرهیزید.
خطرات احتمالی جراحی چیست ؟
همانطور که میدانید بسیاری از بیماران مبتلا به دیسکوپاتی گردن به علت دردهای شدید گردن و دستها و یا به علت اثر فشاری دیسک بیمار روی نخاع نیاز به جراحی پیدا میکنند. پس از جراحی احتمال وجود خطر به میزان کمتر از یک درصد وجود دارد و علت خطرات و عوارض احتمالی بیشتر موارد زیر است:
- تاخیر در عمل جراحی از طرف بیمار
- بیماری پیشرفته و اثر فشاری از دوطرف گردن
- عدم استفاده از میکروسرجری توسط جراح
- تعدد دیسکوپاتی گردن
- انواع opll
مطلب مرتبط: جراحی ستون فقرات
از چه نوع پروتزی استفاده می شود ؟
در جراحی های قدامی دیسک گردن معمولا در قدیم از استخوان ایلیاک بیمار استفاده می شد تا جایگزین دیسک خارج شده بیمار شود؛ ولی از کیج گردنی و همینطور دیسک مصنوعی امروزه استفاده میشود. مقالات علمی نشان داده کارگذاری دیسک مصنوعی بسیار گران تر و با خطرات جانبی بیشتر است و در طولانی مدت ارجحیت به کیج گردنی ندارد؛ لذا اکثریت جراحان اعصاب از کیج استفاده می کنند.
آیا بعد از بهبودی میتوان ورزش کرد ؟
مانند خیلی دیگر از جنبه های بهبودی، این موضوع هم به عوامل زیادی بستگی دارد. خیلی از بیماران که از وضعیت سلامتی خوبی بهره مند هستند میتوانند بعد از بهبودی کامل در پی جراحی به تمام فعالیت های جسمانی طبیعی بازگردند.
در مواردی که دو سطحی داشته اند، اغلب ورزش هایی که دارای برخورد هستند برای بیمار منع نشده اند، اما همچنان به بیمار توصیه میشود که ورزش های دیگر را انجام دهند و به دنبال سالم بودن و سبک زندگی فعال باشد. فیزیوتراپی، در بیشتر موارد توصیه شده است که حرکات را محدود کنند، تا از آسیب های بیشتر پیشگیری کنند.
مطلب مرتبط: تمرینات ورزشی جهت تقویت عضلات گردن
نظر بیماران پس از جراحی چگونه است؟
بیماران اکثر قبل از جراحی به شدت از عمل واهمه دارند چون در کوچه و خیابان برایشان داستان سرایی های غیر واقعی انجام شده است. پس از دیدن یا صحبت کردن با چند بیمار به راحتی جراحی را می پذیرند و پس از جراحی تنها ناراحتی آنها اغلب این است که کار بدین سادگی را چرا تا کنون انجام نداده اند.
دکتر حسام عبدالحسین پور جراح مغز و اعصاب ، دیسک و ستون فقرات
جراح ستون فقرات و دیسک کمر